Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) Dijital Veri Paneli’nin güncel raporu yayımlandı. TGDF’nin Agrimetre ile iş birliği yaparak hayata geçirdiği Dijital Veri Paneli, gıda ve tarım sektörü dış ticaretine ve ÜFE-TÜFE verilerine ilişkin birçok detaylı bilgiye yer veriyor.
Buna göre, gıda ve tarım sektöründe ihracat, 2019’un 11 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 1,04’lük artışla 16,21 milyar dolar, ithalat ise yüzde 4,06’lık düşüşle 11,51 milyar dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret dengesinin ise önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 16,16’lık artışla, 4,7 milyar dolara yükseldiği görüldü.
Yayımlanan güncel veriler, 2019 Kasım’daki ithalatın önceki yılın aynı ayına göre yüzde 18,49 artışla 1,11 milyar dolar, ihracatın ise yüzde 1,4 artışla 1,84 milyar dolar olarak gerçekleştiğini gösterdi.
Canlı hayvan ithalatının 1 milyar 49 milyon dolar azaldı
Rapora göre, 2019 Ocak-Kasım döneminde ihracatta ilk 3 sırada yer alan sektörler 1,65 milyar dolarla şeker ve şekerli mamuller, 1,44 milyar dolarla yaş meyve ve 1,33 milyar dolarla da sert kabuklu meyveler sektörleri oldu. İthalatta ise ilk 3 sırada 2,92 milyar dolarla hububat ticareti, 2,31 milyar dolarla hayvan yemi ve 1,93 milyar dolarla da un sektörü yer aldı.
2019 yılının 11 ayında, bir önceki yıla göre ihracatı en çok artan 5 sektör, sert kabuklu meyveler, şeker ve şekerli mamuller, balıkçılık ve su ürünleri, kakao ve çikolata sektörü, süt ve süt sektörü olarak sıralandı.
Söz konusu dönemde bir önceki yılın aynı dönemine göre canlı hayvan ithalatının 1 milyar 49 milyon dolar ve yaş meyve ihracatının 161 milyon dolar azalması dikkati çekti.
İthalat ve ihracatta öne çıkan ürünler
2019’un ilk 11 ayı itibariyle en çok ihraç edilen 3 ürün 1,1 milyar dolarla fındık içi, 1 milyar dolarla buğday unu ve 600 milyon dolarla makarna olarak kayıtlara geçti.
En çok ithal edilen ürünler ise 1,7 milyar dolarla buğday, 900 milyon dolarla soya fasulyesi ve 600 milyon dolarla da dane mısır oldu.
Mandalina ihracatı kasım ayında öne çıktı
Kasım 2019’da en çok ihraç edilen 3 ürün ise 170 milyon dolarla fındık içi, 100 milyon dolarla mandalina ve 90 milyon dolarla da buğday unu oldu. Dönemsel olarak üretilerek ihraç edilen mandalinanın ikinci sıraya kadar yükselmesi dikkati çekti.
Kasım ayında en çok ithal edilen 3 ürün ise 200 milyon dolarla buğday, 80 milyon dolarla soya fasulyesi ve yine 80 milyon dolarla da durum buğdayı şeklinde sıralandı.
En çok ihracat yapılan ülkeler Irak, Almanya ve İtalya oldu
Rapora göre, 2019’un 11 ayı itibariyle gıda ve tarım ürünlerinde en çok ihracat yapılan ülkeler 2,2 milyar dolarla Irak, 1,3 milyar dolarla Almanya ve 900 milyon dolarla da İtalya olarak belirlendi. En çok ithalat yapılan ülkeler ise 2,2 milyar dolarla Rusya Federasyonu, 1,3 milyar dolarla Ukrayna ve 900 milyon dolarla Brezilya olarak sıralandı.
Kasım ayında en fazla ihracat yapılan ülkeler ise 220 milyon dolarla Irak, 150 milyon dolarla Almanya ve 150 milyon dolarla da Rusya Federasyonu olurken, ithalatta ilk üç sıra 240 milyon dolarla Rusya Federasyonu, 170 milyon dolarla Ukrayna ve 60 milyon dolarla da Kanada şeklinde oluştu.
2019’da gıda fiyatlarının değişimi
Raporda TÜİK verilerine de yer verildi. Buna göre 2019 aralık ayı itibariyle yıllık bazda fiyatı en çok artan ürünler yüzde 149’la sarımsak, yüzde 49’la yer fıstığı ve yüzde 43’le de limon olurken, fiyatı en çok düşenler ise yüzde 50 ile kuru soğan, yüzde 40’la erik ve yüzde 32,59’la da patates olarak sıralandı.
Geçen yıl üretime ilişkin sorunların yaşanmasıyla fiyatı artan kuru soğan fiyatları, bu yıl düzelen üretim koşullarıyla birlikte düştü. Türkiye’nin en önemli sarımsak üretim merkezlerinden Kastamonu’nun Taşköprü ilçesinde yaşanan dolunun sarımsak üretiminde yol açtığı azalma ise sarımsak fiyatlarının artmasına sebep oldu.
Yine aralık ayında, kasım ayına göre fiyatı en çok artan ürünler yüzde 31’le patlıcan, yüzde 25’le kuru soğan ve yüzde 24’le de taze fasulye olurken, fiyatı en çok düşen ürünler ise yüzde 19’le portakal, yüzde 9’la kivi ve yüzde 8’le de pırasa olarak sıralandı.
Kaynak: AA
