Avrupa’nın nispeten küçük ülkeleri Belçika ve Hollanda çok fazla uluslararası alanda gündeme gelmese de nüfus oranlarına göre yeni tip koronavirüs salgınından ağır darbe alan ülkeler arasında yer aldı.
Nüfusu yaklaşık 11,5 milyon olan Belçika’da Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 4 bin 857’ye yükselirken, 17 milyon nüfuslu Hollanda’da da 3 bin 315 kişi salgına yenik düşerek can verdi.
Dünya genelindeki vaka sayılarına göre ise Belçika 35 bine yakın vakayla 10’uncu, Hollanda ise yaklaşık 30 bin vakayla 11’inci sırada yer almaya devam ediyor.
Diğer taraftan Johns Hopkins Üniversitesinin yaptığı bir araştırmaya göre, Belçika Kovid-19 vaka sayısına göre ölüm oranıyla ilk sırada bulunuyor.
Yüzde 13,4 ölüm oranıyla Belçika’yı İtalya (yüzde 13), İngiltere (yüzde 12,8), Fransa (yüzde 12), Hollanda (yüzde 10,7), İspanya (yüzde 10,5), İran (yüzde 6,3), ABD (yüzde 4,3), Çin (yüzde 4) ve Almanya (yüzde 2,5) takip ediyor.
Kovid-19 görülen ülke ve bölgelerdeki yeni vakalara ilişkin verilerin derlendiği “Worldometer” internet sitesinde yer alan bilgiye göre Belçika, nüfusuna oranla Kovid-19’dan en fazla etkilenen ülke konumuna yükseldi.
Buna göre, ölü sayısının 5 bine yaklaştığı Belçika, nüfusuna göre 1 milyon kişide 419 ölüm oranıyla İtalya (358) ve İspanya’yı (409) geçmiş durumda. Bu listeye göre Hollanda (193) ise 7’nci sırada.
Belçika’da ilk vaka Şubat başında
Belçika’da ilk Kovid-19 vakası, 4 Şubat’ta Çin’in Vuhan kentinden tahliye edilen 9 Belçika vatandaşından birinde tespit edildi. Söz konusu kişi, askeri hastanede tedavi gördükten sonra taburcu edilmiş, ülke Karnaval tatiline kadar sıkıntılı bir durumla karşı karşıya kalmamıştı.
Brüksel Havalimanı, tatil öncesinde yaptığı paylaşımda “virüsün bir tür gribe” benzediğini ve Belçika Federal Kamu Sağlığı Ajansına göre ülkeye tehdit teşkil etmediğini, ilave tedbirlerin gerekli görülmediğini açıkladı.
Tatilden sonra vaka sayıları artmaya başladı
Okulların 22 Şubat ile 1 Mart arası tatil olması ve birçok kişinin bu dönemde seyahat ederek ülkeye dönmesinin ardından, Belçika’daki vakalar artış göstermeye başladı.
2 Mart’ta İtalya’dan dönen 6 kişide Kovid-19 tespit edildiği açıklanan Belçika’da, bir hafta içinde, yani 9 Mart’ta, vaka sayısı 239’a fırladı.
Belçika ilk ölümle ise 11 Mart’ta karşılaştı. Aylardır hükümet kurulamayan ülkede Kovid-19 krizi nedeniyle başbakanlık görevini geçici olarak üstlenen Sophie Wilmes’a özel yetkiler verildi ve Kovid hükümeti göreve başladı.
Wilmes, 13 Mart’tan 3 Nisan’a kadar ülke genelinde okulları kapatıp, tüm kültürel ve spor etkinliklerini iptal etti. Kafe ve restoranlar kapatılırken, market ve eczaneler açık kaldı.
Daha sonra 19 Nisan’a kadar uzatılan tedbirler kapsamında, vatandaşların zorunlu olmadıkları durumlarda evlerde kalmaları, sadece spor yapmak, markete ve eczaneye gitmek için dışarı çıkmaları istendi. Sosyal mesafe kurallarına uyabilen şirketler çalışmaya devam ederken, ülkede toplu taşıma araçları da neredeyse boş hizmet vermeye başladı.
Havaların ısınmasıyla ülkede vaka ve ölü sayıları hızlı bir şekilde artmaya başladı. Uzmanlar, başlarda sıkı bir şekilde tecrit kurallarına riayet eden Belçikalıları evde kalmaları gerektiği yönünde sıklıkla uyarmaya başladı.
Tecrit süresi uzatıldı
Kısa sürede yüzlerle ifade edilen vaka sayıları binlere yükselirken, can kayıpları da yüzleri aşmaya başladı. Çarşamba günü toplanan Ulusal Güvenlik Konseyi, mevcut durum karşısında tedbirleri 3 Mayıs’a kadar uzattığını duyurdu.
Bahçe malzemeleri satışı yapan bazı dükkanlar ile yapı marketlerini açma kararı alan Ulusal Güvenlik Konseyi, normalleşme sürecinin bu süre içinde gelişmelere bağlı olduğunu aktardı.
Yaşlılar ölüme terk edildi
Yayımlanan bir genelgede, hastanelerde aşırı yığılmayı engellemek için huzur evlerinde Kovid-19 semptomu gösteren kişilerin buralarda tutulması önerildi. Belçika makamları aynı zamanda huzur evlerinde vefat eden kişileri ölüm istatistiklerine çok geç dahil etmeye başladı.
Böylelikle huzur evlerinde yaşayan yaşlıları bir nevi kaderine terk eden ve “ölümlerini normal karşılayan” Belçika’da ölümlerin yaklaşık yüzde 40’ından fazlası buralarda gerçekleşmeye başladı.
Federal yapısı nedeniyle tüm ülkeyi kapsayan kararlar almakta güçlük çeken Belçika’nın, Karnaval tatili öncesinde tedbir almadığı için yüksek vaka ve ölüm sayılarıyla boğuşmaya devam ettiği değerlendiriliyor.
Aynı zamanda nüfus yoğunluk oranının da ülkede virüsün hızlı yayılmasında etkili olduğu tahmin ediliyor. Belçika, her kilometrekareye yaklaşık 374 kişinin düşmesi nedeniyle Avrupa’daki en yoğun nüfuslu ülke olarak ön plana çıkıyor.
Hollanda’da ilk ölüm 6 Mart’ta gerçekleşti
Hollanda’da ise ilk Kovid-19 vakası 27 Şubat’ta, bu tarihten bir süre önce İtalya’nın Lombardiya bölgesini ziyaret eden bir erkekte tespit edildi. Tilburg kentinde bir hastanede karantinaya alınan 56 yaşındaki adam bir süre sonra hastalığı yenerek taburcu edildi.
Ülkede virüsün başladığı ve en yaygın olduğu Brabant bölgesinde ilk görülen vakadan sonra 10 Mart’a kadar vaka sayısı 382’ye yükselirken, ilk ölüm Rotterdam kentinde 6 Mart’ta gerçekleşti.
Hükümetin aldığı kararla 16 Mart’tan 6 Nisan’a kadar okulların tatil edildiği ülkede, aynı tarihe kadar çocuk bakım merkezleri, spor kulüpleri, kafe ve restoranlar da kapatıldı ve planlanmış ektinlikler ve toplantılar iptal edildi. Ülkede ayrıca huzur evlerine ziyaretler yasaklandı.
16 Mart’ta ulusa seslenen Başbakan Mark Rutte, halkın büyük bir kısmında Kovid-19 görüleceğini söylemişti. Aşırı yorgunluktan Kovid-19 oturumunda bayılan Sağlık Refah ve Spor Bakanı Bruno Bruins da 19 Mart’ta istifa etti.
Tedbirler uzatıldı
Hollanda Adalet ve Güvenlik Bakanı Fred Grapperhaus, 23 Mart’ta düzenlediği basın toplantısında, planlanmış etkinliklerin ve toplantıların iptalinin 1 Haziran’a kadar uzatıldığını ve dışarıda 3 ve daha fazla kişinin bir araya gelmesi ve kişiler arasında 1,5 metreden az mesafe olması halinde ceza kesileceğini belirterek, bu kapsamda kişilere 400 avroya, kurum ve şirketlere ise 4 bin avroya kadar ceza uygulanacağını açıkladı.
29 Mart’ta Çin’den ithal edilen 1,3 milyon maskenin 600 bini, yeterli standartları taşımadığı gerekçesiyle toplatıldı.
Başbakan Rutte, 31 Mart’ta yaptığı basın toplantısında, Kovid-19’la mücadele kapsamında daha önce alınan tüm tedbirlerin süresinin 6 Nisan’dan 28 Nisan’a kadar uzatıldığını, okulların ise mayıs tatili bitene kadar kapalı kalacağını duyurdu.
Rutte, geçen hafta düzenlenen basın toplantısında, kısa sürede normal hayata dönme şansı olmadığını ifade ederek, şimdilik “yeni normal hayata” alışılması gerektiğini vurguladı.
Hollanda hükümeti, Kovid-19’la mücadele kapsamında, insanları ve temasa geçtikleri kişileri dijital olarak takip edebilecekleri akıllı telefonlarda kullanılacak bir uygulamayı hayata geçirmeye hazırlanıyor.
(BRT/AA)
