Başbakanlık Başdanışmanı Dr. Ahmet Savaşan BRT’de katıldığı programda, COVID-19’dan ötürü Dünya’nın dört bir yanında yaşlıların ölüme terkedildiğine dikkat çekerek, KKTC’nin salgınla mücadelede kazandığı başarıdan sonra gerek yeni yatırımlarla, gerekse de mevcut turistik tesisleri dönüştürerek ileri aktif yaşam imkanları yaratması halinde bu krizi fırsata çevirebileceğine dikkat çekti.
COVID-19 salgınının Dünya’da etkisinin sürdürdüğüne işaret eden Ahmet Savaşan, Dünya genelinde vaka sayısının 3 milyonu, ölüm sayısının da 207 bini geçtiğini, iyileşen kişi sayısının ise 873 bini bulduğunun altını çizdi.
KKTC’de ise durumun Hükümetin bilimsel gerçeklere dayanarak sürdürülebilirlik temelinde aldığı doğru ve hızlı kararlardan ötürü kontrol altında tutulduğunu belirten Savaşan, 77’si KKTC vatandaşı olmak üzere pozitif vaka sayısının bu güne kadar toplam 108 olduğunu söyledi. Vaka dağılımlarına bakıldığında ise iyileşen 92, tedavisi devam eden 12, hayatını kaybedenlerin sayısının da 4 kişi olduğunu ifade eden Savaşan, Dünya devi ABD, Çin, Fransa, Almanya, İngiltere, Rusya gibi ülkelerde yaşanan trajedilere bakıldığında, KKTC’nin Ersin Tatar Hükümeti’nin vizyonu sayesinde ne kadar başarılı bir noktada olduğunun ortaya çıktığını vurguladı.
Covid-19 salgını ile küresel tedarik zincirlerinin koptuğunu, hava taşımacılığının adeta durduğunu, ülkelerin sınırlarını kapattığını, vatandaşların hareketlerinin kısıtlandığını ve asker ile polisin sokağa indirilmek zorunda kalındığını söyleyen Ahmet Savaşan, Dünya ekonomisinin kan damarları olan finansal piyasalarda on yıllardır görülmeyen şiddette dalgalanmalar başladığını, petrol piyasalarında baş gösteren fiyat savaşlarının finans piyasalarında belirsizlikleri daha da arttırdığının altını çizdi.
KKTC’nin diğer devletler gibi önümüzdeki haftalara yönelik en önemli hedefinin; sağlık sisteminin direncini korumak, şirketleri ayakta tutmak ve işsizliği önlemek olduğunu dile getiren Savaşan, daha sonraki süreçte ise, bu yaşananların küresel sistemdeki olası etkilerini iyi analiz ederek orta ve uzun vadeli politikaları hayata geçirmek, politika ajandasının bir numaralı gündem maddesi olacağını vurguladı.
Son yayınlanan IMF raporuna bakıldığında, salgını azaltmak ve yaşamı korumak için gerekli önlemlerin alınmasının ekonomik faaliyetleri kısa vadede zorlayacağını, ancak uzun vadede insana ve ekonominin sağlığına önemli bir yatırım olarak görüldüğünü belirten Savaşan, aynı raporda, ABD için büyüme tahmini 2020’de yüzde 2’den yüzde eksi 5,9’a düşürülürken, 2021 yılı için yüzde 1,7’den yüzde 4,7’ye yükseltildiğini söyledi. Avro Bölgesi için büyüme beklentisinin de 2020’de yüzde 1,3’ten, yüzde eksi 7,5’e çekildiğini söyleyen Savaşan, 2021’de ise yüzde 1,4’ten, yüzde 4,7’ye çıkarıldığına dikkat çekti.
Gelişmekte olan ülke ekonomilerinin büyüme tahmininin ise 2020’de yüzde 4,4’ten yüzde eksi 1’e çekilirken, 2021’de yüzde 4,6’dan yüzde 6,6’ya çıkarıldığını söyleyen Ahmet Savaşan, Çin’de de bu yıla ilişkin ekonomik büyüme beklentisinin yüzde 6’dan yüzde 1,2’ye düşürülürken, 2021’de yüzde 5,8’den 9,2’ye yükseltildiğini söyledi.
Türkiye ekonomisinin de bu yıl yüzde 5 daralmasına karşın 2021’de yüzde 5 büyüyeceğinin öngörüldüğüne işaret eden Savaşan, bu verilere de bakıldığında 2021 yılında Dünya ekonomisinin tekrardan büyümeye başlayacağının görüldüğüne vurgu yaptı.
Salgının kontrol altına alınması ile geniş kapsamlı koordineli mali teşviklerin ekonomik toparlanmayı hızlandıracağının ortada olduğuna işaret eden Savaşan, ekonomi çevrelerinin bu krizden çıkılabilmesinin birinci gerekliliğinin nakit akışının sağlanması olduğunu söyledi.
Koronavirüs salgını nedeniyle 81 ülkenin Uluslararası Para Fonu’ndan (IMF) mali yardım talep ettiğini söyleyen Savaşan, IMF Başkanı’nın ise bu amaçla 1 trilyon dolarlık kredi verebileceklerini açıkladığına dikkat çekti.
KKTC’nin diğer ülkeler gibi IMF’den nakit para alama imkanı bulunmadığına işaret eden Ahmet Savaşan, KKTC’de iç dinamiklerin devreye konulması ile ilk etapta 1 Milyar TL’lik bir finansman yaratıldığını anımsattı. Hükümetin, uzmanlar ve bütün paydaşlar ile birlikte çalışarak önümüzdeki dönemde iç borçlanma, tahvil basma veya Türkiye’den finansman bulunması gibi konuları değerlendirdiğini belirten Ahmet Savaşan, ikinci ekonomik paketin sektörleri rahatlatması için imkanların zorlandığını söyledi.
Bu krizin yeni fırsatlar da doğurduğuna işaret eden Savaşan, üniversite adası olan KKTC’nin gerek kendi insanının gerekse de Dünya’nın büyük bir ihtiyacı olan biyomedikal, sağlık ürünleri üretme noktasında önemli bir avantajı olduğuna da dikkat çekti.
Dünya’nın pek çok yerinde sağlık sistemlerinin çökmesi neticesinde medikal hizmetlere duyulan ihtiyacın arttığını ve uçuşların başlaması ile de sağlık hizmeti almak için büyük bir talebin doğacağına dikkat çeken Ahmet Savaşan, KKTC’nin gerek mevcut sağlık yatırımlarının bu ihtiyaca hizmet vermesinin sağlanması, gerekse de bu fırsatın görülerek yeni sağlık yatırımlarının yapılmasının desteklemesi halinde ülke ekonomisinin çok daha erken toparlanabileceğinin altını çizdi.
Dünya’nın dört bir yanında yaşlıların ölüme terkedildiğini anımsatan Ahmet Savaşan, KKTC’nin turistlerin sağlığı ile vatandaşlarının sağlığına verdiği önemi ve salgınla mücadelede elde ettiği başarıyı da ortaya koyarak Dünya’nın dört bir yanından emekli olmuş ve parası bulunan nitelikli turistleri Kuzey Kıbrıs’a çekebileceğini vurguladı. Bunun için atılması gereken ilk adımın mevcut turistik yatırımları bu alana hizmet verecek şekilde dönüştürmek ve eş zamanlı olarak da yeni yatırımları teşvik etmek gerektiğini söyledi.
