Afganistan’da yıllardır devam eden savaşı sonlandırmak amacıyla 12 Eylül’de Katar’ın başkenti Doha’da başlayan Taliban ile Afgan heyeti arasındaki müzakerelerin üzerinden tam bir ay geçmesine rağmen görüşmelerin içeriğine dair uzlaşma sağlanamadı.
Afganistan heyeti ile Taliban heyeti arasında bazı konular üzerinde uzlaşma sağlanamayınca müzakereler de durdu.
Görüşmelerde Taliban heyetinin müzakereler süresince çıkacak sorunların Hanefi mezhebine göre çözülmesi önerisi, Şii mezhebi temsilcilerinin de bulunduğu Afganistan heyeti tarafından kabul edilmedi.
Taliban heyeti, ABD ile Taliban arasında 29 Şubat’ta imzalanan barış anlaşmasının “ana anlaşma” olarak kabul edilmesini de istiyor. Afganistan heyeti ise Afganlar arası müzakerelerin, hepsinden ayrı bir müzakere olduğunu öne sürerek bu isteği reddediyor.
20 maddeden ikisi üzerinde uzlaşma sağlanamadı
Her iki taraf arasında Afganlar arası müzakerelerin nasıl yürütüleceği ve içeriği konusunda 20 maddelik bir tasarı hazırlandı.
Bu tasarıda yer alan iki madde dışında tüm konular üzerinde uzlaşma olurken, “mezhepsel” ve ABD ile Taliban arasında 29 Şubat’ta imzalanan barış anlaşmasının “ana anlaşma” olarak kabul edilmesi konularının üzerine anlaşma sağlanamayınca görüşmeler durduruldu.
Öte yandan, görüşmelerin yeniden başlaması ve tartışmalı konular üzerinde yeniden uzlaşma sağlanması için çalışmalar devam ediyor.
Afganistan Barış için Devlet Bakanlığı sözcüsü Naciye Enveri, Afganistan heyetinin tartışmalı konuların çözümü için çalışmalarını sürdürdüğünü söyledi.
Afganistan heyetinin söz konusu iki madde yerine alternatif önerileri Taliban tarafına sunduğunu ifade eden Enveri, bu konunun çözümüne dair Taliban’dan cevap beklendiğini belirtti.
Enveri, sorunların çözülmesiyle en kısa zamanda tekrar görüşmelerin başlamasını umduklarını kaydetti.
Barış görüşmelerinin seyri
ABD, ilk kez eski Başkan Barack Obama yönetiminde Afganistan’da barış amacıyla Taliban ve Afgan hükümeti arasında görüşmeler yürütülmesi için girişimlerde bulundu. 2011, 2012 ve 2013’teki girişimler sonuçsuz kaldı.
Donald Trump’ın, 2017’de ABD başkanı seçilmesinin ardından müzakereler yeniden gündeme geldi. ABD ile Taliban temsilcileri, 25 Şubat 2019’da barış görüşmeleri için Katar’ın başkenti Doha’da ilk kez bir araya geldi.
ABD Başkanı Trump’ın Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad, Eylül 2019’da taraflar arasında anlaşmaya varıldığını, anlaşmanın Başkan Trump’ın onayını beklediğini açıkladı. Ancak aynı günlerde Kabil’de yaşanan terör saldırısında bir ABD askerinin ölmesi üzerine Trump anlaşmayı erteledi.
ABD ile Taliban arasında Aralık 2019’da yeniden başlayan görüşmeler, “şiddetin azaltılması” adı verilen fiili ateşkes kararıyla sonuçlandı. 22 Şubat 2020’de başlayan 7 günlük sürenin sonunda 29 Şubat’ta barış anlaşması imzalandı.
TRT
