Uluslararası Af Örgütünün, internet sitesinden yapılan yazılı açıklamada, Hindistan’ın, Cammu Keşmir’in özel statüsünü bölge sakinlerine danışmadan tek taraflı olarak iptal etmesinin gerginlikleri alevlendireceği ve insan hakları ihlallerinin artmasının muhtemel olacağı uyarısında bulunuldu.
Karar sebebiyle bölgede huzursuzluğun ve geniş çaplı protestoların beklenildiği belirtilen açıklamada, Hindistan’ın geçen yıllarda gösterilerle başa çıkarken ağır insan hakları ihlallerine sebep olduğu hatırlatıldı.
Uluslararası Af Örgütünün Hindistan Başkanı Aakar Patel, bölgeye binlerce güvenlik kuvvetinin konuşlandırıldığını, telefon ve internet hizmetlerinin kesildiğini belirterek, barışçıl toplanma konusundaki kısıtlamaların bölge halkının sabrını zorladığını kaydetti.
Sorunları daha da kötü hale getirenin bölgedeki siyasi liderlerin tutuklanması olduğunu vurgulayan Patel, Cammu Keşmir hakkındaki önemli kararların bölge halkına danışılmadan alındığının altını çizdi.
Hindistan, yarım asırdan uzun süredir Cammu Keşmir’e ayrıcalık tanıyan anayasanın 370. maddesini iptal ederek, bölgenin özel statülü yapısını ortadan kaldırmıştı.
Cammu Keşmir’i iki birlik toprağına ayıran “Cammu ve Keşmir’in Yeniden Yapılandırılması Teklifi”, federal parlamentonun üst kanadı Rajya Sabha’da (Eyaletler Meclisi) 61 “ret” oyuna karşı 125 “evet” oyuyla kabul edilmişti.
Öte yandan, Cammu Keşmir’in eski başbakanlarından Omar Abdullah ve Mehbuba Mufti ile Cammu ve Keşmir Halkının Konferansı liderlerinden Sajjad Lone ve Imran Ansari tutuklanmıştı.
Keşmir sorunu
İngiltere 1947’de Hindistan’dan çekilirken prenslikle yönetilen Keşmir’i, Hindistan ya da Pakistan ile birleşme konusunda serbest bıraktı.
Nüfusunun yüzde 90’ı Müslüman olan Keşmir halkı, 1947’de Pakistan’a katılmaktan yana tavır alsa da dönemin prensi, Hindistan ile birleşmeye karar verdi.
Karara, Müslüman Keşmir halkı karşı çıktı. Pakistan ve Hindistan’ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar, 1947’de ilk kez savaştı. İki ülke arasında yine aynı nedenle 1965 ve 1999’da savaş çıktı.
Yüzde 45’i Hindistan’ın, yüzde 35’i Pakistan’ın kontrolünde olan Keşmir’in yüzde 20’sine ise Çin hakim durumda. Hindistan, ele geçirdiği bölgeleri “Cammu Keşmir” eyaleti adında kendine bağladı. Cammu Keşmir, Hindistan’da Müslüman nüfusun çoğunlukta bulunduğu tek eyalet durumunda.
Pakistan ise kendi kontrolündeki Keşmir’e “Azad Keşmir (Bağımsız Keşmir)” ve “Gilgit Baltistan” olarak iki özerk bölge statüsü verdi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), 1948’den itibaren aldığı kararlarla Keşmir’in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü.
Hindistan, halk oylamasına sıcak bakmazken, Pakistan ise BMGK kararlarının uygulanmasını istiyor.
Kaynak: AA
