Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, BM Genel Sekreteri’nin Eylül sonu veya Ekim başı liderle yapacağı üçlü görüşmenin, Kıbrıs Türk tarafının önerisi olan garantörlerin de katılımıyla beşli bir gayrı resmi görüşmenin de yolunu çizebileceğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Akıncı, Rum lider Anastasiadis’e “ticari araçların güneye geçişleri, araç sigortalarının ada genelinde geçerli olması, ortak bir spor komitesi kurulması, AB ad-hoc komitesinin yeniden canlandırılması ve Larnaka Havalimanı’na gelip kuzeye geçecek yolculara çıkarılan zorluklar” konularında bugün yeni güven artırıcı önlemler için öneri sunduğunu açıkladı.
Akıncı, Rum lider Nikos Anastasiadis’le görüşmesinin ardından Cumhurbaşkanlığı’na dönüşünde görüşmeyle ilgili açıklama yaptı, soruları yanıtladı.
Samimi ve yapıcı ruh haliyle gittiği görüşmede Anastasiadis’i de bu ruh haliyle dinlediğini kaydeden Akıncı, özlü içerikli konular yanında, hidrokarbon konusu ve güven artırıcı öneriler başlıklarını ele aldıklarını ifade etti.
Akıncı, BM Genel Sekreteri’nin geçici Kıbrıs Özel Danışmanı Jane Holl Lute’un ay sonu veya eylül başı adaya gelmesini beklediklerini, referans kavramlarının oluşturulması için yapacağı çalışmalarda kendisiyle temas edeceklerini kaydetti.
Ucu açık, sonu gelmez müzakerelerin olmayacağını vurgulayan Akıncı, bunun BM kararlarındaki ifadelere de benzer ifadeler olduğuna dikkat çekti.
Eylül sonu BM Genel Sekreteri’yle New York’ta görüşeceklerini ancak Lute’un yapacağı çalışmalara da bağlı olarak New York’ta üçlü bir görüşmenin olabileceğini belirten Cumhurbaşkanı Akıncı, hem kendisinin hem de Anastasiadis’in buna açık olduklarını teyit ettiklerini bildirdi.
Beşli bir görüşmenin de kendi önerileri arasında yer aldığını kaydeden Cumhurbaşkanı Akıncı, “Genel Sekreter’le yapacağımız 3’lü görüşmede 5’linin de yolunun çizilebileceğini düşünüyorum” dedi.
Akıncı, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’le yapacakları görüşmede, konuların netleşeceğini söyledi. Akıncı, netleşmesini bekledikleri konuların “geçmiş mutabakatlara bağlılık, 11 Şubat belgesi ve 30 Haziran Guterres çerçevesi” olduğunu kaydederek, “Bu üçünün toplamından referans kavramlarının ortaya çıkması gerekiyor” dedi.
Görüşmede hidrokarbon konusunun da ele alındığını kaydeden Akıncı, önerilerine Rum tarafının olumsuz yanıt verdiğini hatırlattı ve şöyle devam etti:
“Burada tablo net: Ya bir şeyi birlikte yaparsınız, ya da yapamadığınız noktada ayrı ayrı yaparsınız. Şu an olduğu gibi… Birlikte olsa daha iyi olur, gerginlikleri azaltır, bizi birlikte daha iyiye taşır ama bu olmayınca bir taraf eli kolu bağlı seyredemez. Durum bu olduğu sürece Kıbrıs Türk tarafı Türkiye ile birlikte kendi araştırma ve çalışmalarını yapmak zorunda olacaktır.”
Rum tarafının da hidrokarbonla ilgili bir önerisi olduğunu belirten Cumhurbaşkanı Akıncı, “ama söyleyebilirim ki sundukları öneri bir çıkış yolu içermemektedir” dedi.
5 MADDELİK GAÖ
Bugünkü görüşmede 5 maddelik güven artırıcı öneriler sunduklarını bildiren Akıncı, bunların “ticari araçların güneye geçişleri, araç sigortalarının ada genelinde geçerli olabilecek poliçeler üzerinde çalışma, ortak spor komitesi kurulması, AB ad-hoc komitesinin yeniden canlandırılması ve Larnaka Havalimanı’na gelip kuzeye geçecek yolculara çıkarılan zorluklar” konularında olduğunu ifade etti.
Rum üreticilerin kuzeye sattıkları ürünlerde çifte vergi şikayetlerine çözüm olacak rahatlatıcı tedbirler alabileceklerini ama onların da Larnaka’da yaratılan sorunu bertaraf etmelerini istediklerini açıklayan Akıncı, ayrıca güneyde veya üslerde çalışan ancak orada yaşamadıkları için sağlık hizmetlerinden yararlanamayan Kıbrıslı Türklerle ilgili önerileri de olduğunu açıkladı.
Cumhurbaşkanı Akıncı, Anastasiadis’in de “çok garip” bulduğu bu konuya çözüm beklediklerini vurguladı.
Akıncı, “Görüşmemiz bu çerçevede gerçekleşti. Ayrılık noktaları elbette var ama bir diyalog içerisinde sıkıntıların aşabilmenin yolunu bulmak için çaba harcıyoruz. Bize düşen sorunları aşmak için diyaloğu sürdürmek” dedi.
Akıncı, hidrokarbon konusundaki önerilerinin bugünkü sıkıntıyı aşacak bir öneri olduğuna, ancak bu konuda henüz ortak anlayış gelişmediğine de işaret etti ve uluslararası alanda yankı yaratan önerilerini uluslararası topluma anlatmaya devam edeceklerini söyledi.
(BRT/TAK)