Saudi Aramco’ya ait 2 tesise cumartesi günü silahlı insansız hava aracıyla (SİHA) düzenlenen saldırının yankıları sürüyor.
Saldırı üzerine Saudi Aramco, küresel petrol üretiminin yaklaşık yüzde 6’sına tekabül eden günlük 5,7 milyon varil petrol üretiminin geçici olarak durduğunu açıkladı.
Suudi Arabistan’ın tesislerine yapılan saldırı nedeniyle ülkenin petrol üretimi günlük 5,7 milyon varil azaldı. Buna bağlı olarak petrol fiyatları hafta başında yüzde 20 arttı. Bu, son 30 yılda yaşanan en büyük yükselişlerden biri oldu. Küresel piyasalarda ciddi bir negatif seyir söz konusu.
Hem ABD hem de Suudi yetkililer, mevcut petrol stoklarının, saldırının küresel pazarlar üzerindeki etkilerini azaltmak için kullanılabileceğini duyurdu.
Petrol şirketi BP’nin bu yılki son verilerine göre Suudi Arabistan, dünyadaki en büyük ikinci petrol üreticisi. 2018’deki tüm üretimin yüzde 13’ünü oluşturdu ve en büyük ham petrol ihracatçısı.
Buna göre, dünyanın en büyük petrol üreticilerinde ilk sırayı yüzde 16,2 ile ABD aldı.
Suudi Arabistan’ı ise sırasıyla Rusya, Kanada, İran, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Çin, Kuveyt ve Brezilya izledi.
ABD bir süre ihracatta Suudi Arabistan’ın yerini aldı
Aslında, Suudi petrol üretimi ve ihracatı saldırıdan önce de zayıftı.
Geçen kasım ayından bu yana, üretim günlük 11 milyon varilken bugün 10 milyon varilin altına düştü.
İhracat ise, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) stratejisinin bir parçası olarak Krallık fiyatları artırmaya çalışırken daha da geriledi.
ABD ilk kez belirli bir ayda (geçen haziran) Suudi Arabistan’a kıyasla daha fazla petrol ve petrol ürünü ihraç etti.
İstatistik portalı Statista’ya göre, ABD geçici olarak en büyük ham petrol ve rafine petrol ürünleri ihracatçısı sıfatını, bir süre önce Suudi Arabistan’dan devraldı. ABD bu yılın haziran ayında, Suudi Arabistan’dan daha fazla petrol ihracı yaptı.
ABD’nin haziran ayındaki ham petrol ihracatı günde 3 milyon varilden fazla olurken, toplam petrol ürünleri ihracatı Suudi Arabistan’ı geçerek günlük 9 milyon varile yaklaştı.
Sadece ham petrol ihracatına bakıldığında, ABD’deki kaya gazı artışının ABD petrol ihracatını artırmaktan büyük oranda sorumlu olduğu anlaşılıyor.
Büyük ölçüde şistten (killi şist, kaya petrolü) üretilen ABD ham petrolünün ihracatı, 2017’den beri hızla artıyor.
Suudi Arabistan, Irak ve Rusya gibi daha büyük ihracatçılar aynı dönemde ham (veya rafine edilmiş ürün) ihracatlarını önemli ölçüde artıramadı.
Mayıs ve haziran aylarında, Rusya ve Suudi Arabistan ham petrol ihracatı azaldı.
Suudi Arabistan, temmuz ve ağustos aylarında listenin en üstünde olmayı bekliyordu.
İzleme ajansları da, kasırgalar ve ABD-Çin ticaret savaşının yoğunlaşmasından kaynaklanan aksaklıklar nedeniyle ABD’den daha az ihracat gördüğünü aktardı.
Fransa merkezli Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) ise, ABD’nin gelecekte dünyanın en büyük petrol ihracatçısı olarak “bölgeye meydan okumasını beklediğini” belirtti.
En büyük rezerv Venezuela’da
Bilinen en büyük petrol rezervine gelince…
O rezervin üstünde bulunan ülke Venezuela.
Dünyanın en büyük rezervi, 2018’de 303,3 milyar varil civarı ile Venezuela’da.
BP verileri, şu an ABD’de yaklaşık 61,2 milyar varil petrol rezervi olduğunu gösteriyor.
Kaynak: BP, OPEC, Statista, AA