Uzmanlar, Taliban tehdidi altında tamamlanan cumhurbaşkanlığı seçiminin birçok tartışmayı da beraberinde getirdiğini savunuyor.
Siyaset bilimci Ahmad Saeedi, Afganistan tarihinin “en utanç verici” seçiminin yapıldığını söyledi.
“Ülke geleceği adına hiçbir proje üretmeyen adayların” halk nezdinde de güven oluşturmadığını dile getiren Saeedi, seçim sürecinin şeffaflık içinde geçmediği için Afganistan’ın şu an birçok soruna gebe olduğunu kaydetti.
Saeedi, resmi olmayan sonuçlar bile açıklanmadan adaylardan bazılarının “ben kazandım” açıklamalarına işaret ederek, “Seçim sonuçlarını hiçbir aday kabul etmeyecek ve akabinde tartışmalı bir süreç başlayacak.
O durumda ya seçimler şeffaf bir ortamda yeniden yapılacak ya da 2014’te olduğu gibi yarı yarıya iktidar dağılımı yapılacak.” diye konuştu.
“Güvenlik açığı ve halkın adaylara güvenmemesi katılımı düşürdü”
Afganistan Özgür ve Adil Seçim Vakfı İcra Kurulu Başkanı Yusuf Raşid de seçime katılımın oranının beklenilenin altında kaldığını vurguladı.
Raşid, seçimde kullanılan hileli oyların gerçek oylardan ayrılması gerektiğini, bu elemeden sonra katılım oranının daha da düşeceğini söyledi.
Düşük katılımın çeşitli sebepleri olabileceğini belirten Raşid, “Bu sebeplerin başında, güvenlik tehditlerinin artması, adayların halkla yeterince buluşmaması, halkın da adaylara güvenmemesi ve seçimin bir formalite olarak görülmesi geliyor.” ifadesini kullandı.
Raşid, halkın asıl ihtiyacının seçimden ziyade barış olduğuna vurgu yaparak, barış görüşmelerinin askıya alınmasının da katılımı düşüren diğer bir etken olduğunu kaydetti.
Adaylardan hileli oy ve “ben kazandım” açıklamaları
Afganistan Bağımsız Seçim Komisyonunca, ülke genelinde 28 Eylül’de yapılan cumhurbaşkanı seçiminin resmi olmayan sonuç larının 3 hafta sonra açıklanacağı bildirilmişti.
Bazı adaylar, seçimin hemen akabinde sandıktan galip çıktıklarını açıklamıştı.
Seçimin favori isimlerinden mevcut İcra Kurulu Başkanı Abdullah Abdullah, kendisine iletilen bilgilere göre büyük bir farkla seçimin galibinin kendisi olduğunu söylemişti.
Mevcut Cumhurbaşkanı ve cumhurbaşkanı adayı Eşref Gani’nin yardımcısı Emrullah Salih ise alınan bilgiler doğrultusunda Gani’nin önde olduğunu iddia etmişti.
Seçimin bir diğer iddialı isimlerinde eski başbakanlardan Gülbeddin Hikmetyar ise seçime hile karıştığını, bu oylar geçersiz sayılmazsa sonucu kabul etmeyeceklerini duyurmuştu.
Cumhurbaşkanı adaylarından Abdullatif Pedram da hileli oylara dikkat çekerek, hükümetin hileyle kurulamacağını dile getirmişti.
Afganistan’ın eski İstihbarat Başkanı ve cumhurbaşkanı adayı Rahmatullah Nabil de seçime katılımın çok düşük olduğunu ve bu nedenle hiçbir adayın gerekli oyu alamadığını kaydetmişti.
Taliban’ın devrilmesinin ardından 4’üncü seçim
Taliban’ın 2001’de devrilmesinin ardından 4’üncü kez cumhurbaşkanı seçimi yapılan ülkede, Taliban’ın tehditlerine karşı olağanüstü güvenlik ö nlemleri alınmıştı.
Seçimlerde, 14 cumhurbaşkanı adayı yarıştı.
Seçimde, 9 milyon 600 bin seçmenden 2 milyon 695 bin seçmen oylarını kullanmıştı.
Ülkede 2014’te gerçekleştirilen cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılım yüzde 50’nin üzerindeydi.
Kaynak: AA
