Eylül 2018’de ABD’nin Afganistan Özel Temsilciliği görevine getirilen ABD’nin eski Kabil Büyükelçisi Zalmay Halilzad’ın Taliban temsilcileriyle 6’ncı görüşmesi devam ediyor.
Siyaset uzmanı Ahmad Saeedi, “Görüşmelerde her iki taraf da kendi istek ve endişelerini beyan ediyor. Şu ana kadar gözle görülür bir uzlaşma sağlanmadı” dedi.
ABD’nin Afganistan’dan çekilme gibi bir niyetinin olmadığını ifade eden Saeedi, Taliban’ın da ilk isteğinin ülkedeki yabancı güçlerin çekilmesi olduğunu ve bu nedenle görüşmelerin yavaş ilerlediğini söyledi.
Saeedi, Taliban’ın İslam Emirliği, Afgan hükümetinin ise İslam Cumhuriyeti sistemini istediğini belirterek bu yüzden Taliban’ın barış konusunu Afgan hükümeti ile doğrudan görüşmek istemediğini dile getirdi.
Taliban’ın ilk şartı yabancı güçlerin çekilmesi
Taliban ile Barış Müzakere Komisyonu üyesi Sayed Akbar Aga da, “Taliban, Afgan hükümetiyle doğrudan görüşmek için önce yabancı güçlerin ülkeden çekilme tarihinin netleşmesini şart koşuyor” diye konuştu.
Barış için her iki tarafın da fedakarlık yapması gerektiğini aktaran Aga, barış olursa her iki tarafın da kazanacağını ve en önemlisi halkın kazanacağını belirtti.
Akbar Aga, şu ana kadar görüşmelerde somut bir adım atılmadığını ancak bazı konular üzerinde ilerleme kaydedildiğini sözlerine ekledi.
Beşinci görüşmede neler yaşanmıştı
Katar’da geçen haftalarda yapılan ve 16 gün süren Taliban-ABD görüşmesinde, ABD birliklerinin Afganistan’dan çekilmesi, Taliban’ın diğer terör örgütleriyle ilişkisini kesmesi, ateşkesin yapılması ve Taliban’ın Afgan hükümetiyle doğrudan görüşmesi konuşulmuştu.
ABD’nin Afganistan Özel Temsilcisi Halilzad, Taliban ile gerçekleştirdiği beşinci görüşmede, yabancı güçlerin Afganistan’dan çekilmesi ve ülke topraklarında başka grupların tehdit oluşturmaması konularında uzlaşma sağlandığını açıklamıştı.
Beşinci görüşmeye Taliban’ın iki numaralı ismi Molla Abdulgani Baradar da katılmıştı.
Önceki görüşmelerde Taliban heyetine, 5 dil bilen Eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Şir Muhammad Abbas Stanekzay başkanlık ediyordu.
Halilzad, Eylül 2018’den bu yana Taliban’la aleni olarak beş kez görüşme yaptı.
Taliban ile barış süreci
Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani yönetimindeki hükümet için büyük bir tehdit unsuru olan Taliban, halen ülkenin birçok bölgesinde hakimiyetini devam ettiriyor. Bazı bölgeleri Taliban’ın kontrolündeki ülkede ciddi güvenlik sorunu var.
Afganistan hükümeti, geçen yıllarda pek çok kez Taliban ile barış görüşmelerine başlamak için çaba sarf etti ve bu kapsamda Barış Konseyi kurulmasına karşın bir sonuca ulaşılamadı.
Hamid Karzai’nin devlet başkanlığı döneminde, Afganistan yönetimi ile Taliban arasındaki temasların, Katar’ın başkenti Doha’da Haziran 2013’te yapılması planlanıyordu. Ancak Taliban’ın ofise “Afganistan İslam Emirliği” tabelası ve bayrağını asması üzerine Afgan hükümeti müzakerelerden vazgeçmişti. Ofis bir aydan kısa bir süre sonra kapanmış ve böylece barış müzakereleri de ertelenmişti.
