ABD’de 2020 başkanlık seçimleri öncesinde Demokratlar arasındaki yarış şekillenirken, eski Başkan Yardımcısı Joe Biden ile son başkanlık yarışında önemli başarı kazanan Vermont Senatörü Bernie Sanders, Demokrat Partide ipi göğüslemeye en yakın iki isim olarak öne çıkıyor.
ABD’de 3 Kasım 2020’de yapılacak 59. başkanlık seçimleri öncesinde Demokratlar arasındaki aday adaylığı yarışı tüm hızıyla sürüyor.
Söz konusu tarihte ABD Başkanı Cumhuriyetçi Donald Trump’ın karşısına çıkmak için Demokratlarda şu ana kadar 20 isim yarışa girdiğini açıkladı. Önceki Başkan Barack Obama döneminde Başkan Yardımcılığı yapan Joe Biden ile Demokratların başkan adayı Hillary Clinton’a kıl payı kaybeden Senatör Bernie Sanders, tüm adaylar arasında önemli bir avantaja sahip gözüküyor.
Demokratlarda Trump’ın karşısına başkan adayı olarak çıkmak için yarışan isimler eski Başkan Yardımcısı Joe Biden, Vermont Senatörü Bernie Sanders, Kaliforniya Senatörü Kamala Harris, Massachusetts Senatörü Elizabeth Warren, New Jersey Senatörü Cory Booker, Indiana South Bend Belediye Başkanı Pete Buttigieg, eski bakanlardan Julian Castro, eski Temsilciler Meclisi üyesi John Delaney, Temsilciler Meclisi Hawaii Vekili Tulsi Gabbard, New York Senatörü Kirsten Gillibrand, eski Colorado Valisi John Hickenlooper, Washington Valisi Jay Inslee, Minnesota Senatörü Amy Klobuchar, Florida Miramar Belediye Başkanı Wayne Messam, Temsilciler Meclisi Massachusetts Vekili Seth Moulton, eski Teksas vekili Beto O’Rourke, Temsilciler Meclisi Ohio Vekili Tim Ryan, Temsilciler Meclisi Kaliforniya Vekili Eric Swalwell, yazar Marianne Williamson ve eski bilişim yöneticisi Andrew Yang şeklinde sıralanıyor.
Biden yarışa güçlü girdi
Obama’nın 2009-2017 arasında 8 yıl yardımcılığını yapan Biden, aday adaylığını daha dün açıklamasına rağmen Demokrat seçmenler arasında yapılan anketlerde önde gözüküyor.
1942 doğumlu olan Biden başkanlık yarışındaki en yaşlı isimlerden biri olarak dikkati çekerken, en yakın rakibi Bernie Sanders’ın da 1941 doğumlu olması, Amerikan kamuoyunda ayrıca tartışma konusu oldu. 1973-2009 yılları arasında Delaware Senatörü olarak görev yapan Biden, Kongrede uzun yıllar dış ilişkiler komitesinde rol aldı.
1991’deki 1. Körfez Savaşına karşı çıkan Biden, ABD ve NATO’nun 1994-1995’te Bosna Savaşına müdahalesine destek verdi. 2003 yılındaki Irak işgaline evet oyu veren Biden, 2007’de Irak’taki Amerikan askerlerinin sayısının artırılmasına ise karşı çıktı.
ABD’de siyasi analizler yayımlayan Real Clear Politics (RCP) adlı internet sitesinde yer alan güncel anketlere göre Biden, yüzde 29,3’lük bir destekle listenin başında yer aldı.
Amerikan medyasında, özellikle Obama dönemini özleyen Demokratların Trump’a karşı başka bir güçlü aday çıkaramaması üzerine Biden isminin yeniden gündeme geldiği yorumları yapılıyor.
Sanders, Biden’ın hemen peşinde
“Sosyalist” ve “Yahudi” kimliğiyle bilinen ve sıra dışı tavırlarıyla kendine has bir karakter yaratan Vermont Senatörü Sanders, Biden’ın ardından Demokratlar arasındaki en favori ikinci başkanlık aday adayı olarak dikkat çekiyor.
1990 yılında Temsilciler Meclisine giren Sanders, 2007’de Vermont Senatörü olarak ABD Senatosuna girdi ve o tarihten bu yana koltuğunu koruyor.
2016’daki başkanlık yarışında Demokratların başkan adayı olabilmek için Hillary Clinton’la kıyasıya bir rekabete giren Sanders, Clinton’ın 16 milyon oyuna karşılık 13 milyon kişinin desteğini alarak diğer tüm Demokrat adayları geride bırakmıştı.
2016 yılındaki çıkışının ardından hızını kesmeyen Sanders, Trump’a karşı sert çıkışlarıyla kamuoyunda ve medyada sürekli gündem yaratan en önemli Demokratlardan biri olmayı başardı.
Kendisi Yahudi olmasına karşın iki-devletli çözümü destekleyen ve İsrail devletinin birçok uygulamasına karşı çıkan açıklamalarıyla sol-liberal çevrelerde destek bulan Sanders, başta İsrail olmak üzere ABD’deki muhafazakar çevrelerde ise yoğun şekilde eleştiri topluyor.
RCP’deki anket ortalamalarında yüzde 23 civarında oy oranı gözüken Sanders, CNN’in yaptığı projeksiyonlarda ise Biden’ın önünde 1. sırada kendine yer bulmuş gözüküyor.
Harris ve Buttigieg’in takibi
Kaliforniya Senatörü Kamala Harris (54), bölgesindeki etkili siyaseti ve son dönemde parlayan yıldızıyla Demokratlar arasındaki yarışta şu anda 3. sırada geliyor ve güncel anketlerde yüzde 8,3 civarında destek buluyor.
2010-2016 arasında Kaliforniya Başsavcılığı görevini yürüten Harris, 2016 yılındaki Kongre seçimlerinde Senato’ya girmeyi başardı. Özellikle orta sınıfa ciddi vergi indirimleri vaadiyle dikkat çeken Harris, Hintli bir anne ile Jamaikalı bir babanın çocuğu olarak da dikkati çekiyor.
Başkanlık yarışındaki tek eşcinsel aday adayı olmasıyla medyanın ilgisini çeken Pete Buttigieg de (37) Harris gibi Biden-Sanders ikilisini geriden takip ediyor.
RCP’deki güncel anketlerin ortalamasına göre yüzde 7,5 düzeyinde bir desteğe sahip olan Buttigieg, Indiana eyaletindeki en genç belediye başkanlarından biri olarak kayıtlara geçmiş durumda.
Warren ile O’Rourke de yarışın içinde
2013 yılından bu yana Massachusetts Senatörü olarak görev yapan eski Harvard profesörü Elizabeth Warren da yarışın içinde seçmenden destek arıyor ve son anketlerde yüzde 6,5 düzeyinde desteğe sahip gözüküyor.
69 yaşındaki Warren, özellikle “yerli Amerikalı” kökenlere sahip olduğu açıklaması ve ABD Başkanı Trump tarafından “Pocahontas” şeklinde nitelendirilmesiyle medyada uzun süre ilgi odağı oldu.
Eski Teksas Vekili Beto O’Rourke de (46) yüzde 6,3 civarındaki oy oranıyla anketlerde ismi öne çıkan aday adaylarından birisi. 2012 yılında kazandığı seçimler sonrası Temsilciler Meclisine giren O’Rourke, Teksas Senatörü Ted Cruz’a kıl payı kaybetmesine rağmen bölgesinde ciddi bir halk desteğine sahip oldu.
Ön seçim süreci nasıl işliyor?
3 Kasım 2020’deki seçimler öncesinde Demokratlar, haziran ayından başlamak üzere çok sayıda canlı yayın açık oturumu yapacak.
Bu canlı yayın tartışmalarının ardından 2020 şubat ayından itibaren haziran ayına kadar yaklaşık 20 eyalette “primary” ve “caucus” denen ön seçimlerde Demokratlar kendi adaylarını belirlemek üzere oy kullanacak.
13-16 Temmuz 2020’de Wisconsin eyaletinin Milwaukee kentinde düzenlenecek Demokrat Parti Kongresinde ise ülkenin dört bir yanından gelen delegeler partinin başkan adayını belirleyecek.
