Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Kamu Binalarında Tasarruf Hedefi ve Uygulama Rehberi Çalıştayı”nda konuştu.
Dönmez, Türkiye’nin enerji zengini bir ülke olmadığını ve bu nedenle verimliliğin hayati önem taşıdığını söyledi.
Dönmez, enerjide dışa bağımlılıktan kurtulmak için yerli ve yenilenebilir kaynakların payının önemli oranda artırıldığına dikkati çekerek, yerli kaynakların miktarını daha da artırmanın en pratik ve rasyonel çözümünün enerji verimliliği olduğunu vurguladı.
Enerji verimliliğinin külfet gibi algılandığının altını çizen Dönmez, tasarrufun bilinçli tüketimle oluşan ilave bir arz kaynağı olduğuna işaret etti.
“1045 binanın enerji verimliliği etütlerini yaptık”
Bakan Dönmez, mevcut kamu binalarının eski ve verimlilik düzeylerinin de düşük olduğuna değinerek, “2014’te 166 kamu kurumunda 1045 binanın enerji verimliliği etütlerini yaptık. Çıkan sonuçlar bize dönüşümün ne kadar gerekli olduğunu bir kez daha gösterdi. Kamu binalarının elektrik enerjisinin yüzde 13, ısı enerjisinin yüzde 35,5, toplam tasarruf potansiyelinin ise yüzde 27 olduğunu tespit ettik. Bunun parasal karşılığı ise yaklaşık 55 milyon liraya denk geliyor.” diye konuştu.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nda da enerji verimliliğine kampüsteki binalarla başlandığını açıklayan Dönmez, kendi enerjisini üreten, “ismiyle müsemma” bir bakanlık için ilk adımı bu şekilde atacaklarını aktardı.
20 bin yeni LED’li sokak ve cadde aydınlatması
Dönmez, geçen yıl Sağlık Bakanlığı ve üniversitelere ait 9 yerleşkede 29 binanın etütlerinin tamamlandığını belirterek, parasal değeri yıllık 10 milyon liraya denk gelen yüzde 46’lık verimlilik potansiyelinin tespit edildiği bilgisini verdi.
Toplamda 34 milyon liralık yatırıma yıllık 10 milyon liralık geri dönüş sağlandığını ifade eden Dönmez, bu yatırımın kendini ödeme süresinin 3 yıl olduğunu söyledi.
Dönmez, bu yıl 20 bin yeni LED’li sokak ve cadde aydınlatmasının da devreye alınacağını, verimlilik performanslarının takip edileceğini anlattı.
“Kamuda yüzde 40’lık bir enerji tasarrufunun mümkün olduğunu tespit ettik”
Bu yıl itibarıyla kamunun toplam enerji maliyetinin 8 milyar liranın üzerine çıktığının tahmin edildiğine dikkati çeken Dönmez, “Yaptığımız çalışmalar sonucu burada yüzde 40’lık bir enerji tasarrufunun mümkün olduğunu tespit ettik. Yani 3,2 milyar liralık bir enerji tasarrufundan bahsediyoruz. Bugün kabaca şöyle bir hesaplama yapıyoruz. Enerjide her 1 puanlık yerli ve yenilenebilir kaynak artışının milli ekonomiye katkısı 100 milyon dolar. Biz bunun yaklaşık 6 katı büyüklüğünde bir rakamdan bahsediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
“Referans enerji tüketimleri mart sonuna kadar toplanacak”
Bakan Dönmez, geçen yıl “Kamu Binalarında Enerji Tasarrufu” konulu Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’nin yayımladığını hatırlatarak, yıllık enerji tüketimi 250 Ton Eşdeğer Petrol (TEP) ve üzeri olan kamu bina ve tesislerinin referans enerji tüketimlerinin mart sonuna kadar toplanacağını açıkladı.
Tasarrufta söz konusu referans değerlerin baz alınacağını ifade eden Dönmez, bu doğrultuda 2020-2023 arası dönemde kurumların genelge uyarınca tüketimlerini yüzde 15 azaltacağını belirtti.
Dönmez, şunları kaydetti:
“Peki, olur da hedefler tutturulamazsa nasıl bir yol izlenecek? Yüzde 14 ve altı tasarruf eden kurumlar 2024 sonuna kadar gerekçeli raporlarını bakanlığımıza iletecekler. Gerekçeleri uygun görülen kurum ve kuruluşlar için 2026 sonuna kadar, referans tüketimi değiştirilmeden yüzde 18 tasarruf hedefini gerçekleştirmeleri yönünde izlemeye devam edeceğiz. Hedef belli, takvim belli, yapılacaklar belli. Kamuda önce büyük binalardan ardından küçük binalarda etütler yapmaya devam edeceğiz. Bakanlık olarak işin etüt tarafındayız.
Kuşkusuz bu konudaki uzman kuruluş ve ana omurgayı Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız oluşturuyor. Kamu binalarında verimlilik artırıcı projelerin finansmanı için bakanlığımız, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Dünya Bankası iş birliğiyle 200 milyon dolarlık bir kredi fonu oluşturuldu. Kurumlarımızın projeler geliştirerek bu fonlardan yararlanmasını arzu ediyoruz.”
“Sürdürülebilir yapılar inşa etmemiz gerekiyor”
Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Mehmet Emin Birpınar da Türkiye’de enerji tüketiminin yüzde 30-35 oranında binalardan kaynaklandığını dile getirdi.
Kentsel dönüşüm kapsamında yeniden inşa edilen binaların hem depreme dayanıklı hem de enerji verimli binalar olması gerektiğini vurgulayan Birpınar, “Bunu hem strateji hem de eylem planlarıyla hayata geçirmeye çalışıyoruz. Sadece sağlam bina yapmak yetmiyor çünkü dünyanın kaynakları hızla tükeniyor. Kaynakları verimli ve etkili kullanmak ve sürdürülebilir yapılar inşa etmemiz gerekiyor.” dedi.
Birpınar, son 25 yılda yaşam standartları ve tüketim alışkanlıklarındaki hızlı değişim sebebiyle Türkiye’de enerji tüketiminin iki kat arttığına işaret ederek, “Hava kalitesi yüksek, su ve enerjiyi etkili kullanan, sıfır atık sistemi kullanan akıllı binaların yapılması gerekiyor.” diye konuştu.
