Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, “İlk aşamada yıllık 6 milyar metreküp gazı ülkemize, 10 milyar metreküp gazı Avrupa’ya taşıyacak olan ve yüzde 30 ortak olduğumuz yıllık 32 milyar metreküp taşıma kapasitesine sahip Güney Gaz Koridoru’nun ana omurgasını oluşturan TANAP Projesi’nin açılışı 2018 Haziran’da gerçekleştirilerek Azerbaycan Şah Deniz İkinci Fazından üretilen gazın Türkiye’ye arzı başlatılmış olup ekim sonu itibarıyla yaklaşık 3 milyar 180 milyon metreküp gaz sevkiyatı gerçekleşmiştir. TANAP’ın Avrupa’ya gaz arz edecek kısmının çalışmaları da tamamlanmış olup 30 Kasım 2019’da gerçekleştirilecek ‘TANAP Avrupa Bağlantısı Açılış Töreni’ ile Azeri gazını Avrupalı tüketicilerle buluşturmuş olacağız. Güney Gaz Koridoru’nun Avrupa ayağını oluşturan Trans Adriyatik Gaz Boru Hattı Projesi’nin 2020’de ticari işletmeye alınarak akabinde yıllık 10 milyar metreküp Azeri gazının Avrupa’ya arz edilmesine başlanacaktır.” bilgisini vermişti.
TANAP’ın Avrupa bağlantısını sağlayacak istasyonun açılışı yarın Cumhurbaşkanı Erdoğan ve mevkidaşı İlham Aliyev’in katılacağı törenle yapılacak.
Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı, 1 Temmuz 2019 itibarıyla Azerbaycan gazını Avrupa’ya iletmek üzere hazır hale geldi.
Ardahan’ın Posof ilçesinden Türkiye’ye giriş yapan ve 20 il, 67 ilçe ile 600 köyden geçtikten sonra Edirne’nin İpsala ilçesinden Avrupa’ya bağlanan bin 850 kilometrelik boru hattı tamamlandı.
Yaklaşık 7 milyar dolar yatırımla tamamlanan TANAP’tan Türkiye’ye ticari gaz akışı 30 Haziran 2018’de başlamıştı.
TANAP’ta ilk adım, Türkiye-Azerbaycan arasında 24 Aralık 2011’de imzalanan mutabakat zaptı ile atıldı. Bu kapsamda Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi (SOCAR) tarafından TANAP Doğalgaz İletim AŞ kuruldu. Şirket, TANAP’ın tasarımı, inşaatı ve işletilmesini tamamlamak üzere proje sahibi olarak yetkilendirildi.
Projenin hukuki altyapısı 26 Haziran 2012’de İstanbul’da Türkiye ve Azerbaycan arasında imzalanan hükümetler arası anlaşma ve “Ev Sahibi Hükümet Anlaşması” ile oluşturuldu. Söz konusu Ev Sahibi Hükümet Anlaşması, 10 Eylül 2014’te TBMM tarafından onaylandı.
Toplam uzunluğu 3 bin 500 kilometre olan ve Güney Gaz Koridoru’nun en büyük bölümünü oluşturan bin 850 kilometrelik dev boru hattının temel atma töreni Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in katılımıyla 17 Mart 2015’te Kars’ta gerçekleştirildi.
20 il 67 ilçeden geçiyor
TANAP’ın Türkiye-Gürcistan sınırında Ardahan’ın Posof ilçesi Türkgözü köyünde başlayan yolculuğu, Kars, Erzurum, Erzincan, Bayburt, Gümüşhane, Giresun, Sivas, Yozgat, Kırşehir, Kırıkkale, Ankara, Eskişehir, Bilecik, Kütahya, Bursa, Balıkesir, Çanakkale, Tekirdağ ve Edirne olmak üzere 20 il ve 67 ilçeden geçerek Türkiye-Yunanistan sınırında sona eriyor.
Toplam kapasitesi 16 milyar metreküp olan boru hattının, Türkiye-Gürcistan sınırında başlayan ve Eskişehir çıkış istasyonuna ulaşan Faz 0 bölümünde ilk test gazı 23 Ocak 2018’de basıldı. Faz 0 bölümünün resmi açılışı ise 12 Haziran 2018’de Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev’in katıldığı törenle Eskişehir’de gerçekleştirildi. Resmi açılışın ardından, 30 Haziran’da ticari operasyon faaliyetine başlandı.
TANAP’ta, SOCAR ve Azerbaycan Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı’nın ortak girişimi olan Güney Gaz Koridoru AŞ’nin yüzde 51, Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ’nin yüzde 30, BP’nin yüzde 12 ve SOCAR Türkiye Enerji AŞ’nin de yüzde 7 hissesi bulunuyor.
2021’de hedef 6 milyar metreküp
Boru hattından Türkiye’ye gelen gaz miktarının 2021’de 6 milyar metreküpe ulaşması planlanıyor.
Kalan 10 milyar metreküp doğal gaz ise Trans Adriyatik Boru Hattı (TAP) ile Avrupa’ya gönderilecek. TANAP, Türkiye-Yunanistan sınırında TAP ile birleştikten sonra Arnavutluk ve Adriyatik Denizi’ni geçerek İtalya’ya uzanacak. Azeri gazının 2020’de Avrupa piyasalarına ulaşması öngörülüyor.
Azerbaycan da Avrupa’nın gaz tedarikçisi olacak
TANAP’ın doğusundan batısına kadar tamamı “gazlandırılmış” durumda. Önümüzdeki yıl ticari gaz akışının başlamasıyla birlikte bu açılan yeni koridor üzerinden Azerbaycan’da Avrupa’nın yeni gaz tedarikçisi konumuna gelmiş olacak.
TANAP’tan Türkiye’ye gelen gaz 3 milyar metreküpü geçti
TANAP’la Türkiye’ye ekim ayı sonu itibarıyla 3,08 milyar metreküp doğal gaz iletildi. Türkiye, 2020 yılının haziran ayı sonundan itibaren yıllık 6 milyar metreküp doğal gaz almaya başlayacak. Akabinde TAP’ın hazır olmasıyla beraber 2022 veya en geç 2023 yılında tam kapasiteye ulaşarak 16 milyar metreküplük bir taşıma hacmine ulaşılacak.
Türkiye’nin yıllık yaklaşık 50 milyar metreküp civarında bir doğal gaz tüketimi bulunuyor.
Azerbaycan’la yapılan ilk doğal gaz anlaşması 6,6 milyar metreküplük bir miktarı kapsıyor. TANAP’ın sağlayacağı 6 milyar metreküplük artışla gelecek yıldan başlayarak toplam 12,6 milyar metreküplük doğal gaz Türkiye’de tüketilecek.
Kaynak: TRT Haber, AA
