Filistinli araştırmacı Abdullatif Ebu Haşim’in, Gazze’deki Şeri Mahkemesinin kayıtlarından oluşan “Osmanlı Gazze”si adlı kitabı yayımlandı.
Ebu Haşim, Gazze’deki Şer’i Mahkemenin 1856-1860 yıllarına ait el yazması kayıtlarını gün yüzüne çıkarmak için 5 yıl çalıştığını anlattı. Ayrıca, el yazması mahkeme kayıtlarında Gazze’deki ekonomik, siyasi, sosyal ve hukuki konuları içeren bin 700 farklı belge bulunduğunu söyledi.
El yazması kayıtların 1860 yılına kadar Gazze’de kaldığını, daha sonra davalarda kullanmak üzere Suriye’ye taşındığını belirten Ebu Haşim, bunların şu anda Şam’daki Tarihi Eserler ve Belgeler Müdürlüğünde bulunduğunu anlattı.
“Eşitlik ve adalet”
Ebu Haşim, Osmanlı döneminde Gazze’nin sosyal, siyasal ve ekonomik durumunu incelemek için Suriye’deki Tarihi Eserler ve El Yazmaları Başkanlığından resmi izinle bu kayıtların fotokopisini aldığını belirtti.
Abdullatif Ebu Haşim, Gazze’deki Şer’i Mahkemenin el yazması kayıtları arasında evlenme, boşanma, alım satım ve vakıf belgelerinin bulunduğunu vurguladı.
Kayıtlar arasında Osmanlı valilerinin Gazze’deki yöneticilere gönderdiği talimat ve kararnamelerin de yer aldığına dikkat çeken Ebu Haşim, “Belgeler arasında Osmanlı’nın Gazze’de farklı din, mezhep ve millete mensup insanlar arasında eşitlik ve adaletin sağlanması ile bu insanların özgürce ibadetlerini yapabilmelerine yönelik talimatlara ilişkin emirler de bulunuyor” dedi.
Kitabın sosyal, ekonomik ve siyasi önemi
Kitabı aracılığıyla 1. Dünya Savaşı öncesinde Gazze’de var olan ailelerin tamamının ismini öğrenmenin mümkün olduğunu anlatan Ebu Haşim, bu ailelerin sayısının bin 700’ü bulduğunu, tamamının 1. Dünya Savaşı sırasında Gazze’den göç ettiğini ve bir kısmının savaş sonrasında Gazze’ye geri döndüğünü belirtti.
Gazze’deki ve dışarıdaki yüzlerce Filistinli ailenin kitap aracılığıyla soyağacını öğrenebileceğini vurgulayan Ebu Haşim, kitapta ayrıca o dönemde alım satımı yapılan mallar, kullanılan para birimleri, anlaşmalar, Gazze ile komşu ülkeler arasındaki ticari hareketliliğin belgelerinin yer aldığını da söyledi.
Kaynak: AA
