Türkiye, İsviçre’nin Cenevre kentinde düzenlenen Silahsızlanma Konferansı’nın (CD) 2020 yılı ilk Genel Kurul Toplantısı’nda Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin (GKRY) gözlemci üyelik başvurusuna onay vermedi.
Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, GKRY, bazı ülkelerle birlikte CD’nin çalışmalarına gözlemci olarak katılmak için her yıl olduğu gibi bu yıl da başvuruda bulundu.
Dün düzenlenen CD Genel Kurul Toplantısı’nda, GKRY’nin gözlemci üyeliği CD’nin onayına sunulduğunda, 2019 yılında Türkiye’nin kayda geçirdiği tutumuna işaretle, geçen yıl Filistin’in gözlemci üyeliğine itiraz edildiği hatırlatıldı.
Bu çerçevede Türkiye’nin de GKRY’nin başvurusuna onay vermeyeceği duyuruldu.
Böylece, GKRY’nin başvurusu kabul edilmedi. Listede yer alan diğer 37 ülkenin gözlemci üyeliği Konferans tarafından onaylandı.
Filistin’in başvurusu da ABD ve İsrail’in itirazlarıyla kabul edilmemişti
Türkiye, BM Cenevre Ofisi’nde gerçekleştirilen CD’de mutad uygulama çerçevesinde GKRY hakkındaki tutumunu mektupla kayda geçiriyordu.
2019’da CD Ukrayna Dönem Başkanlığında, Filistin de gözlemci üye olmak üzere başvuruda bulunmuş, fakat ABD ve İsrail’in itirazları üzerine oydaşma sağlanamadığı için söz konusu müracaat kabul edilmemişti.
Türkiye, Filistin’in gözlemci üyelik başvurusunu desteklediğini belirtmiş, yapılan itiraz çerçevesinde gözlemci üyelerin kabulünde yerleşik uygulamaların dışına çıkıldığını vurgulamıştı.
65 ülkenin üye olduğu konferansa katılım taleplerinin konsensüsle karara bağlanması gerekiyor.
Silahsızlanma Konferansı
Çok taraflı silahsızlanma ve silahların kontrolü çalışmalarının gerçekleştirilebilmesi amacıyla BM Genel Kurulu Birinci Silahsızlanma Özel Oturumu kararıyla yegane çok taraflı silahsızlanma müzakere forumu olarak 1978’te kurulan Silahsızlanma Konferansı’nın 65 üyesi bulunuyor. Tüm nükleer silah sahibi ülkeler konferansın üyesi konumunda.
Konferansın yılda 24 hafta süren oturumlarında silahsızlanma konuları müzakere ediliyor. Üyelerin alfabetik sırayla dönüşümlü başkanlık ettiği toplantılarda her üye oturumların 4 haftasına başkanlık yapıyor.
Silahsızlanma Konferansı’nda, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşması (1968), Biyolojik (1972) ve Kimyasal (1993) Silahlar Sözleşmeleri ve Nükleer Denemelerin Kapsamlı Yasaklanması Antlaşması (1996) gibi bugün silahsızlanma ve silahların kontrolü alanlarında temel belgeler olarak kabul edilen düzenlemeler müzakere edildi.
Türkiye, konferansın dönem başkanlığını en son 2018’de üstlenmişti.
Kaynak: AA
