Cumhuriyet Meclisi, Hukuk, Siyasi İşler ve Dışilişkiler Komitesi, UBP Gazimağusa Milletvekili Oğuzhan Hasipoğlu Başkanlığında, bugün saat 10:00’da toplandı.
Hukuk, Siyasi İşler ve Dışilişkiler Komitesi, gündeminde bulunan, “Hukuk Muhakemeleri Usulü (Değişiklik) Yasa Tasarısı”nın geneli üzerinde çalışmalarını sürdürdü. Komite, Kuzey Kıbrıs Bankalar Birliği’nin mevcut tasarıya ilişkin yazılı görüşünü ele aldı. Komite, bir sonraki toplantıda, söz konusu Yasa Tasarısı ile ilgili çalışmalarını ele almaya devam edecek.
“Hukuk Muhakemeleri Usulü (Değişiklik) Yasa Tasarısı”nın Genel Gerekçesi:
Yargı’nın en büyük sorunun mahkeme hükümlerinin icrası konusunda yaşanan tıkanıklık olduğu hususu, ülkede tüm kesimlerce uzun yıllardır dile getirilmektedir.
Fasıl 6 Hukuk Muhakemeleri Usulü Yasası’nın mahkeme hükümlerinin icrasına ilişkin hükümlerinin günümüz koşullarında yetersiz kaldığı, Mahkemeler tarafından haciz işlemlerine yönelik yayımlanan istatistiklerden sabittir.
Fasıl 6’nın oluşturduğu mevcut yasal düzen içerisinde bu konuda özellikle aşağıdaki sorunlar tespit edilmiştir:
– Haczedilen menkullerin paraya döndürülmesi için uygulanmakta olan açık artırma yönteminin masraflı ve zahmetli olması sebebiyle işlevini yitirdiği ve haczedilen menkullerin bu sebeple satışının gerçekleştirilmesinin gerçekçi bir beklenti olmaktan çıktığı, bunun ise hem hükümlü borçluya hem de hükümlü alacaklıya zarar verdiği görülmektedir.
– Mevcut yasanın, ödeme kabiliyeti olmasına rağmen hükümlü borcunu kötüniyetle ve/veya hile ile ödemekten kaçınma temayülünde olan kişileri engelleme konusunda yeterli olmadığı tecrübe edilmektedir.
– Haciz işlemi başladıktan sonra, hacze tabi menkullere ilişkin devir, elden çıkarma v.b. muamelelerin durdurulması konusunda mevcut yasada hüküm bulunmamakta olduğundan; bu durum yine suistimallere veya hükümlü borcun tahsil sürecinin uzamasına yol açmaktadır.
– Buna karşın, hükümlü borcunu ödeme konusunda istekli olan, ancak ödeme imkanları kısıtlı olan kişilerin, icra safhasında ihtiyaç duyabilecekleri kredi kartı ile veya taksitle ödeme yapma olanakları mevcut yasada yer almamaktadır.
– Gayrımenkullerin hükümle yükümlü kılınmasına ilişkin tescil süresinin gayrımenkullerin satış hızına kıyasla oldukça kısa olması ve tescilin süresinin uzatılması ile ilgili oldukça katı süre koşulları olması sebebiyle ciddi mağduriyet ve hak kayıpları yaşanmaktadır.
– Kişilerin ödeme kabiliyetlerinin tespiti sonrasında mahkemeler tarafından bağlandıkları taksitleri ödememesi pek çok sorunu beraberinde getirmektedir. Şöyle ki, borç faizleriyle ve masraflarıyla birikmekte ve taksitleri ödemeyen borçlu hapislik emri ve/veya mazbata ile karşı karşıya kalmaktadır. Alacaklı, alacağını alamadığı için mağdur olmakta iken; mahkemeler ve polis açısından ise, hapislik ve mazbata işlemleri çok büyük bir iş yükü oluşturmaktadır. Bu prosedüre alternatif olabilecek ve yukarıda sıralanan tüm sorunları azaltma imkanı olan ve mahkeme emriyle maaştan doğrudan ödeme imkanı sağlayacak bir prosedür yasada bulunmamaktadır.
– Bankalarda mevduatı olmasına karşın, hükümlü borcunu ödemeyen kişilerin banka hesaplarının haczedilebilmesine ilişkin herhangi bir düzenleme mevcut yasada yer almamaktadır.
Yukarıda tespit edilen somut sorunları aşmak ve mahkeme hükümlerinin etkin ve adil bir şekilde icra edilebilmesini sağlamak amacıyla Fasıl 6 Hukuk Muhakemeleri Usulü (Değişiklik) Yasa Tasarısı hazırlanmıştır.
Hukuk, Siyasi İşler ve Dışilişkiler Komitesi toplantısına davetli olarak, Başsavcılık’tan Aysu Erginel, Yüksek Mahkeme Kıdemli Yargıç Fadıl Aksun, Kıbrıs Türk Ticaret Odası’ndan Sonay Özmen, Kuzey Kıbrıs Bankalar Birliği Başkanı Olgun Önal, Kuzey Kıbrıs Bankalar Birliği Genel Sekreteri Halil Okur ve Kıbrıs Türk Barolar Birliği Başkanı Hasan Esendağlı katılarak konu ile ilgili görüş ve önerilerini bildirdiler.
Hukuk, Siyasi İşler ve Dışilişkiler Komitesi toplantısına, UBP Milletvekili Komite Başkanı Oğuzhan Hasipoğlu, CTP Milletvekili Asım Akansoy, HP Milletvekili Hasan Büyükoğlu, HP Milletvekili Erek Çağatay ve UBP Milletvekili Yasemi Öztürk katıldı. Komite toplantısına ayrıca CTP Milletvekili Fazilet Özdenefe katıldı.
(BRT/SM)