Trump ile anlaşma yapmaları halinde daha sonra yeni başkan adaylarından Joe Biden, Elizabeth Warren ya da Bernie Sanders ile yeni bir anlaşmaya ihtiyaç duymayacaklarının garantisi olmadığını kaydeden Zarif, “İran diplomasiye inanıyor ancak nükleer anlaşmanın yeniden müzakere edilmesine hayır diyor.” ifadelerini kullandı.
İngiltere, Fransa ve Almanya’nın İhtilaf Çözüm Mekanizması’nı işletme kararını da eleştiren Zarif, “3 Avrupa ülkesi nükleer anlaşmadaki taahhütlerine bağlı kaldıklarını iddia ediyor. İran’dan petrol ithalatını sıfıra indirdiler. İran ile bankacılık faaliyetlerine yaptırım uyguladılar, swift işlemlerini kestiler, engelleyici yasalarını uygulamadılar. Avrupalı şirketler İran’dan çıktı ve yaptırımlardan muaf gıda ile ilaçları bile satamıyorlar.” görüşünü paylaştı.
Zarif, ABD nükleer anlaşmadan ayrıldığında 3 Avrupa ülkesinin “içi boş açıklamalar yaptığını, ABD’nin sınırları aşan yaptırımları karşısında teslim olduğunu, İran’ın İhtilaf Çözüm Mekanizması’nı işletmeyle ilgili 3 açıklamasını görmezden geldiklerini ve tek bir işlemin bile yapılamadığı INSTEX mekanizmasını kurduklarını” savundu.
“Nükleer anlaşmanın içini boşaltan İran değil Avrupa’dır”
İran Dışişleri Bakanı, değerlendirmesini şöyle sürdürdü:
“3 Avrupa ülkesi, başka ülkelere dayatmada bulundukları, yalan söyledikleri ve kaçtıkları 19. yüzyılda yaşadıklarını zannediyorlar. İran, İhtilaf Çözüm Mekanizması’nı aktif hale getirdi. Nükleer anlaşmanın içini boşaltan İran değil Avrupa’dır. ABD’nin çıkışının telafisini bırakın, sadece bir tanesi bile olsa taahhütlerinizi uygulayın.”
Zarif’in Yeni Delhi temasları
Hindistan’ın ev sahipliğinde düzenlenen “Raisina Dialogue 2020” toplantısına katılmak üzere Yeni Delhi’de bulunan Zarif, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile bir araya gelerek fikir alışverişinde bulundu. Görüşmede ikili ilişkiler, bölgesel ve uluslararası gelişmeler ile Tahran-Yeni Delhi arasındaki ekonomik iş birliği ele alındı.
Zarif, temasları kapsamında ayrıca Danimarka Dışişleri Bakanı Jip Koofod, Afganistan Ulusal Güvenlik Danışmanı Hamdullah Muhib ve Estonya Dışişleri Bakanı Urmas Reinsalu ile bir araya geldi.
Nükleer anlaşma
İran ile ABD, Çin, Fransa, Almanya, Rusya, İngiltere ve Avrupa Birliği (AB) arasında 2015’te Tahran’ın nükleer faaliyetlerinin düzenlendiği ve denetim altına alındığı bir anlaşma imzalanmıştı.
Ancak ABD Başkanı Donald Trump’ın göreve gelmesinin ardından Washington, anlaşmadan tek taraflı çekilerek, İran’a yeniden yaptırım uygulamaya başlamıştı.
Anlaşmanın diğer taraflarından Washington’u durdurmasını isteyen ancak bunda başarılı olamayan İran, Temmuz 2019’da nükleer anlaşmanın bazı maddelerini, 5 Ocak’ta da anlaşmadan kaynaklanan tüm taahhütleri askıya aldığını açıklamıştı.
Tahran, yaptırımların kalkması ve menfaatlerin temin edilmesi halinde yeniden anlaşmaya dönmeye hazır olduğunu ifade etmişti.
Kaynak: AA
