Asırlar öncesine ait çamur tandırı kültürü, Kerkük’ün kent merkezinde Bulak mahallesindeki atölyede sürdürülüyor.
Sadece kadınların icra ettiği ve yaklaşık 100 yıldır nineden toruna geçen bu mesleği sürdüren kadınlar geçimlerini ekmek tandırı üretiminden sağlıyorlar.
Özellikle yaz mevsiminde kolları sıvayan Kerküklü kadınlara bazen çocukları ve eşleri de eşlik ediyor.
63 yaşındaki Almaz Enver 50 yılını tandır imalatına verdi.
Tandır atölyesi sahibi Enver, AA muhabirine yaptığı açıklamada, “Tandırcılık mesleğini 12 yaşındayken anneannemden öğrendim ve 50 yıldan beri tandır yapımını icra ediyorum.” dedi.
Enver, küçükken annesi tandır yapımı ile uğraşırken babasının tandır yapımında kullanılan toprağı Kerkük’ün çevresinden temin ettiğini söyledi.
Sahibi olduğu, Kerkük’ün ilk ve tek ekmek tandırı atölyesinin yaklaşık yüz yıldan beri durmadan çalıştığını aktaran Enver, bu meslekte sadece kadınların çalıştığını ancak son yıllarda erkeklerin de bu mesleğe girdiğini aktardı.
Buradan elde ettikleri gelirle geçimlerini sağladıklarını söyleyen Enver, şöyle devam etti:
“Kerkük’ün dolaylarından getirilen toprakları çeşitli aşamalardan geçirdikten sonra bir tandır üç günlük emekle oluşuyor. Özellikle yaz mevsiminin gelmesiyle sezon başlıyor. Ayda en az 50-60 tandır üretiyoruz.”
Tandırın her topraktan yapılamadığını, dağdan getirip değişik aşamalardan geçirerek toz haline getirdikten sonra toprağı burada samanla harmanlayıp tandıra dönüştürdükleri bilgisini veren Enver, bir tandırı 3 gün içerisinde tamamladıklarını anlattı.
Enver, tandırları genelde köylülere ve tandır ekmeği satan fırın sahiplerine sattıklarını, Erbil, Zaho, Dohuk ve güney kentlerden arayarak sipariş verdiklerini belirterek’, “Aldığımız siparişleri tamamlayarak tandırları kargoyla gönderiyoruz.” dedi.
Teknolojinin ilerlemesi ve elektrikli fırınların artmasına rağmen çamur tandırına ilgi ve talebin hala yüksek olduğunu dile getiren Enver, vatandaşın çamur tandırı ekmeğini daha sağlıklı bulduğunu ifade etti.
Mesleği torunlarına aktarıyorlar
Kerkük’ün kültür mirası niteliğini taşıyan bu mesleğin yok olmaması için çocukları ve torunlarına da öğretmeye çalıştıklarını bildiren Enver, özellikle okullar tatile girince çocuk ve torunlarını atölyeye getirerek kendilerine eşlik etmelerini ve öğrenmelerini teşvik ettiğini dile getirdi.
Tandır atölyesi kadınların umut kapısı oldu
Atölyede kadınlara istihdam sağladıklarını vurgulayan Enver, burada günlük 4-5 kadının çalıştığını kaydetti.
TRT
