Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda bugün ilk olarak Başbakanlığın Ekonomi Maliye Bütçe ve Plan Komitesi gündeminde bulunan İhtiyat Sandığı (Değişiklik) Yasa Tasarısı’nın komitede ivedilikle görüşülmesine ilişkin tezkeresi görüşülerek oy çokluğuyla kabul edildi.
Tezkerenin görüşülmesi sırasında Meclis Genel Kurulu’nda zaman zaman tartışmalar yaşandı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faiz Sucuoğlu, tasarının, yerli istihdamına katkı priminden elde edilen paranın bir yıllık gelirinin yüzde 30’unun bir yıla mahsus olarak ulaştırma sağlık, eğitim ve engellilerle ilgili projeler gibi yatırımlar için kullanılmasını öngördüğünü kaydetti.
TDP Genel Başkanı, milletvekili Cemal Özyiğit, hükümetin Türkiye’den para gelmeyeceğini gördüğünü ve nerde birikmiş para varsa oraya el atmaya başladığını savundu.
Özyiğit, yerli iş gücü istihdamının önemine vurgu yaptı.
Özyiğit, özel sektörde örgütlenme hakkının güvenceli bir şekilde sağlanması gerektiğini söyleyerek, örgütlenmeye çalışanların işlerine son verildiğini söyledi.
Ülkenin yatırımlara ihtiyacı olduğunu dile getiren Özyiğit, kaynağın doğru yerden bulunması gerektiğini, ivedilik önergesine ret oyu vereceklerini belirtti.
CTP Genel Başkanı, Milletvekili Tufan Erhürman, KKTC-TC işbirliği anlaşmasına değinerek, bu anlaşma uyarınca gelmesi beklenen paranın gelmediğini, bir kısmının da bankada beklediğini söyledi.
Altyapı için gelen ve kullanılmamış para miktarını aktaran Erhürman, bu paraların kullanılması mümkünse neden başka kaynak yaratılmaya çalışıldığını sordu.
Erhürman, tasarıda bu fonun, kullanılacağı alanların yasada belirlendiğini, başka bir yerde kullanılamayacağının belirtildiğini, bunun nedenleri olduğunu kaydetti.
Tufan Erhürman, kendi ayakları üzerinde duran ekonomik yapıyı yaratmak için günlük değil uzun vadeli adımlar atmak gerektiğini ifade etti.
Turizmde çalışanların yüzde 20, özelde çalışanların yüzde 50’sinin KKTC vatandaşı olduğunu dile getiren Erhürman, KKTC vatandaşı işsiz insan oranının yüzde 20 olduğunu, esas sorunun ne olduğunu bu rakamların gösterdiğini söyledi.
Elde edilecek 32 milyonun Maliye Bakanlığı kasasına gideceği ve proje bazlı değerlendirme yapılacağını, hangi projeler için kullanılacağının belli olmadığını dile getiren Erhürman, yapılması gerekenin günü kurtarmak değil bütünsel bakmak olduğunu söyledi.
Erhürman, engelsiz yaşam evi, yollar ve diğer alanlarda yatırım yapılmasına kimsenin karşı olmadığını, kaynağın nereden geleceğinin hep birlikte kararlaştırılabileceğini belirtti.
Hükümetin “Gelirler artıyor, 170 milyon TL serbest bırakıldı” dediğini söyleyen Erhüman, o zaman neden bu fondaki 32 milyon kaynağa ihtiyaç duyulduğunu sorarak, “Ya bize söylenenlerde eksiklik var ya da çok kısa vadeli düşünülüyor” dedi.
Erhürman, “Fondan bu rakamın alınıp bir bakanlığın takdirine bırakılmasına yönelik bir yaklaşımı ciddi bulmam” diye konuştu.
HP Milletvekili Gülşah Sanver Manavoğlu, doğru atılan bir adım olduğunu söyleyerek, miktarın yetersiz olduğunu belirtti.
Dörtlü koalisyon döneminde alınması planlanan ekonomik tedbirlere değinen Manavoğlu, ekonomik tedbirlere ilişkin 8. maddeyi okuyarak, bugün konuşulanların geçmişte de konuşulduğunu söyledi.
Muhalefetin tavrını eleştiren Manavoğlu, “Yaptığınız sorunlara çözüm bulmak değil muhalefet yapmaktır” dedi.
Manavoğlu’nun “Koalisyon bitti diye ağlayan Özyiğit’e mendil göndereceğim” demesi Meclis Genel Kurulu’nda gerginliğe yol açtı.
Düzenlemenin olması gerektiğine inandığını söyleyen Manavoğlu, “Buzluk dolu ahali aç gezer. Bu parayı kullanmamız lazım ama tabii ki şeffaf olması gerekir” dedi.
Cumhuriyet Meclisi Başkanı Teberrüken Uluçay, Bakan Taçoy’un bir sözü üzerine, söz alan milletvekilinin partisinin görüşünü dillendirmesi gerektiğini, ancak konunun detayına girmesi ve kişiye hitap ederek konuşma yapılmaması gerektiğini kaydetti.
Manavoğlu, rakamı yeterli görmediğini ancak atılan adımın herkes tarafından desteklenmesi gerektiğini söyledi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faiz Sucuoğlu, 3 milyon TL’ye yakın bir rakamın hazır olduğunu, proje konusunda bir sıkıntı olmadığını belirtti.
Sucuoğlu, afların KKTC’nin özel ekonomik şartları nedeniyle çeşitli yıllarda çıkarıldığını, bunun CTP ve dörtlü koalisyon dönemlerinde de yapıldığını söyledi.
2018-19 hane halkı anket sonuçlarına değinen Sucuoğlu, arzu edilen kadar olamasa da işsizlikte gerilemenin söz konusu olduğunu, genç işsiz oranın yüzde 19,4’e düştüğünü, işsizlik oranlarında da azalma görüldüğünü, ideal olmasa da olumluya eğilim sağlandığını kaydetti.
Yıllar içinde hayat pahalılığı ve asgari ücret rakamlarını karşılaştıran Sucuoğlu, gerekli görülürse asgari ücretin yıl ortası ve yıl sonu yeniden değerlendirilebileceğini belirtti.
Sucuoğlu, asgari ücrete yönelik yüzde 6.8 teklifinde bulunduklarını, dengenin kurulması gerektiğini kaydetti.
Asgari ücrete yönelik yeni bir yasa çalışması yaptıklarını dile getiren Sucuoğlu, asgari ücretin belirlenmesinde farklı bir yöntem uygulanmasına yönelik çalışmanın sürdüğünü belirtti.
Yeniden söz alan CTP Genel Başkanı, Milletvekili Tufan Erhürman, Manavoğlu’nun konuşmasına yanıt verdi.
Erhürman, o dönem yapılan çalışmanın; TC’den öngörülen dış kaynak aktarımının gerçekleşmediği ve önceki protokolün yürürlükte olmasına karşı hibe bütçe olan savunmaya TC’den kaynak gelmediğinden yerel kaynaklardan ödeme yapıldığı koşullarda gerçekleştiğini belirtti.
Başbakan’ın ve Maliye Bakanı’nın açıklamalarıyla bu koşulların bugün değiştiğini, kaynakların var olduğunu söylediklerini kaydeden Erhürman, o dönemle ikinci farkın da o çalışmanın bütünsel bir çalışma olması olduğunu dile getirdi.
Erhürman, konuşmasında Manavoğlu’nun üslubunu eleştirdi.
Başbakan’ın dövizin düşmesi, gelirlerin artması, Türkiye’den kaynak aktarımı yapıldığına yönelik açıklamalarına değinen Erhüman, “Bu kadar kaynak içinde Engelsiz Yaşam Evi için 3 milyon kaynak bulunamıyorsa orada bir hesap hatası var” dedi.
TDP Genel Başkanı, milletvekili Cemal Özyiğit, halkın seçtiği milletvekillerinin kelimeleri ve cümlelerini düzgün seçerek konuşması, seviye ve üsluba dikkat etmesi gerektiğini söyledi.
Özyiğit, seviye ve üsluba dikkat edilmediği noktalarda, Genel Kurul salonunu terk edeceğini belirtti.
Dörtlü koalisyon döneminde ekonomiye ilişkin detaylı çalışmalar yapıldığını, önerilerin ciddi çalışmalar sonucu hazırlandığını söyleyen Özyiğit, aradan birinin seçilmediğini bütünlüklü çalışma yapıldığını belirtti.
Özyiğit, dörtlü koalisyon hükümeti döneminde istihdam oluşturacak şekilde yatırım yapılmasını teşvik için yaptıkları çalışmalara değinerek, bu tarz düzenlemelere gidilmesi gerektiğini söyledi.
Maliye Bakanı Olgun Amcaoğlu, afların belediyelerin batmaktan kurtulması amacıyla yapıldığını belirtti.
Yerel gelirlerin arttığını, akaryakıta zam yapılmadığını, Fiyat İstikrar Fonu’nun artıyla kapandığını dile getiren Amcaoğlu, yapılan tüm ödemelerin basınla paylaşıldığını belirtti.
Amcaoğlu, mobil şirketlere yönelik vergiler konusunda çalışma yapıldığını ve kısa sürede sonuçlandırılacağını ifade etti.
