Olağanüstü Hal (OHAL) İşlemleri İnceleme Komisyonu, göreve başladığından bu yana yaptığı çalışmaları, oluşturulan veri analiz sistemi, değerlendirme kriterleri ve karar örneklerini 2019 Faaliyet Raporu’nda derledi.
Türkçe ve İngilizce hazırlanan raporda Komisyonun kuruluşuna ilişkin bilgi verildi.
Bugüne kadar Komisyona 126 bin 300 başvuru yapıldığı belirtilen raporda, 22 Aralık 2017’de karar vermeye başlayan Komisyonun iki yıl içinde başvurulardan yaklaşık yüzde 80’ini sonuçlandırdığı, başvurularla ilgili süreçlerin komisyonun internet sitesindeki başvuru takip sisteminden izlenebildiği hatırlatıldı.
Raporda, başvurunun incelenmesine ve karar sürecinde yapılanlara yönelik bilgi de sunuldu.
Komisyon tarafından oluşturulan “Başvuru İnceleme Sistemi”nde 20’den fazla kurumdan temin edilen bilgilerin yer aldığı, 63 ayrı başlıkta sorgulama yapıldığı belirtilen raporda, sistemin görselleri de paylaşıldı.
Faaliyet raporunun “OHAL Komisyonu Başvuru Değerlendirme Yöntemi” başlıklı bölümünde de ele alınan her bir dosyada kişinin beyanlarından yola çıkarak ihraç sebeplerine, veri kaynaklarından temin edilen bilgi ve belgelerin incelendiğine işaret edildi.
Raporda, Komisyonun karar değerlendirmesindeki temel yaklaşımının örgütün emir ve talimatına göre hareket edilip edilmediğinin tespitine yönelik olduğuna dikkati çekildi.
Her bir dosya ayrı ele alınarak bireyselleştirilmiş ve gerekçeli karar verildiği aktarılan raporda, meslekten ihraç edilen eşlerden biri hakkında ret kararı verildiği, diğer eşin de mesleğe iade edildiği durumların bulunduğu, bu şekilde “şahsilik ilkesi” gereğince 620 kişinin başvurusunda kabul kararına hükmedildiği bildirildi.
Raporda, yargı mercileri tarafından verilen kararları Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden takip eden Komisyonun, adli mercilerce örgüt üyeliği kapsamında yapılan soruşturma ve kovuşturmalardan bağımsız olarak iltisak ve irtibatın bulunup bulunmadığı yönünde idari inceleme ve değerlendirme yaptığının da altı çizildi.
Komisyonun raporunda, ortak kullanılan “ADSL hatları” ve yakınlara verilen cep telefonu hatları üzerinden ByLock kullanılması gibi durumlarla örgütün tuzağına düşen, FETÖ tarafından mağdur edilen kişilerin haklarının iadesi yönünde de çalışıldığı belirtildi.
Başvuruların gerekçeli kararlarla sonuçlandırıldığı anlatılan raporda, kabul ve ret karar örneklerine de yer verildi.
Değerlendirme kriterleri
Raporda, Komisyonun başvuruları değerlendirmede ele aldığı kriterler şöyle sıralandı:
“Adli soruşturma ve kovuşturma dosyalarındaki tespit ve bilgiler, FETÖ/PDY örgüt içi şifreli haberleşme programı kullanımına dair ByLock, Eagle gibi kullanıcı bilgisi, örgüt liderinin talimatı sonrası Bank Asya’da yeni hesap açan ve destek mahiyetinde doğrudan veya başka bir bankadan kredi çekmek suretiyle para yatırma bilgisi, FETÖ’ye aidiyeti, iltisakı ve irtibatı olduğu gerekçesi ile kapatılan sendika, dernek, vakıf ve federasyon üyelik, yöneticilik bilgisi, fiili darbe davalarında yargılanma bilgisi, darbe girişimi sürecinde sözde Sıkıyönetim Atama Listesi, Bölge Komutanları Listesi ve Konsey Listesi içinde yer alan güvenlik personeli bilgisi, FETÖ örgütü mahrem imamlarının güvenlik personeli ile örgütsel irtibat sağlama kapsamında ankesör/ardışık aramalar tespit bilgisi, Emniyet Genel Müdürlüğü Teşkilatı içinde örgütün mahrem yapılanmasına ilişkin FETÖ örgütüne bağlılık kodlama bilgisi, güvenlik personelinin ve FETÖ mahrem yapılanmasındaki kişilerin örgütsel bağlılığının sağlanması yönünden FETÖ örgütü içinde mahrem sorumlu olan kişiler bilgisi, Kamu Personeli Seçme Sınavı, kamu kurumları giriş sınavları, komiser yardımcılığı gibi kamu giriş sınavlarında yapılan örgütsel usulsüzlüklere ilişkin soruşturma bilgisi, FETÖ örgütü mensuplarını kamu kurumlarına yerleştirme sürecinde örgütsel amaçlı operasyonel GSM hattı kullanan kişilerin bilgisi, örgüt içi evlilik ve işe yerleştirme hususlarında adli soruşturması bulunan kişilerin bilgisi, iltisaklı kuruluşlardaki çalışma kayıtlarına dair bilgiler, müzahir kuruluşlara yapılan mali destek, şüpheli para transferleri ve diğer mali bilgiler, örgütle iltisaklı basın yayın kuruluşlarıyla ilişkisine dair bilgiler, kurumlar tarafından yapılan inceleme, araştırma ve idari soruşturmalarda tespit edilen bilgiler.”
Bunun yanı sıra örgütle iltisaklı gazeteye abonelik ödemesi veya üst amir kanaati ya da kapatılan iltisaklı derneğe üyeliğin tek başına ret gerekçesi olarak görülmediği vurgulandı.
Mahrem yapılanma
FETÖ’nün mahrem yapılanmasının da anlatıldığı raporda, mahrem hizmetin devletin en kritik ve operasyonel birimlerine sızılarak örgüt adına yürütülen gizli faaliyetleri kapsadığı belirtildi.
Raporda, FETÖ açısından mahrem yerlerin yargı, emniyet, mülkiye, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) ile bazı özel kurumların olduğuna işaret edildi.
Emniyet ve TSK gibi kurumlarda yer alan örgüt mensuplarının genellikle kurum dışından sivil örgüt sorumlularına bağlı faaliyet gösterdiği anlatılan raporda, bu hizmet birimlerinin hücresel yapılanmaya sahip olduğu kaydedildi.
Raporda, mahrem hizmetlerde terörist başı Fetullah Gülen veya örgütün üst yönetim katından gelen talimatlara, doğruluğunu veya akla uygunluğunu, dini, hukuki, ahlakiliğini sorgulamadan yerine getirecek, mutlak itaat ve teslimiyet gösteren özel seçilmiş örgüt mensuplarının kullanıldığı bildirildi, mahrem yapılanmaya yönelik örnek olaylara yer verildi.
Sınav usulsüzlükleri
Faaliyet raporunun “Kamu Kurumları Giriş Sınavında FETÖ’nün Usulsüzlükleri” bölümünde ise örgütün sınav sorularını usulsüz ele geçirerek örgüt üyelerine verdiği aktarıldı.
Raporda, kamu kurumlarına girişe yönelik sınavlardaki soruların örgüte ait “KPSS/Kurum Sınavlarına Hazırlık Evi” olarak adlandırılan ve çoğunluğu Ankara’da olan evlerde dağıtıldığı belirtildi.
Karar detayları
OHAL kapsamında çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerle (KHK) toplam 131 bin 922 işlemin tesis edildiği bilgisinin paylaşıldığı raporda, bunlardan 125 bin 768’inin meslekten ihraç, 270’inin yurt dışı öğrencilikle ilişiğin kesilmesi, 3 bin 213’ünün emekli personelin rütbesinin alınması, 2 bin 761’inin ise kurum ve kuruluşların kapatılması olduğu bildirildi.
Meslekten ihraç edilen 122 bin 715 kişinin başvuru yaptığı, bunlardan 96 bin 176’sının sonuçlandırıldığı kaydedilen raporda, toplam kararların yüzde 78,37’sinin meslekten ihraç edilenlerle ilgili olduğu belirtildi.
Yurt dışı öğrencilikle ilişiğin kesilmesine yönelik 164, emekli personelin rütbesinin alınmasıyla ilgili 2 bin 481, dernek, vakıf, öğrenci yurdu, televizyon kanalı ve gazete gibi kapatılan kurum ve kuruluşlara ilişkin ise 940 başvuru alındığı ifade edilen raporda, tüzel başvurulardan 50’siyle ilgili de kabul kararı verilerek bu kurumların tekrar açılmasının kararlaştırıldığı aktarıldı.
Komisyona ziyaretlerle ilgili bilgilere de yer verilen raporun, “Komisyonun çalışmalarıyla ilgili kamuoyuna kapsamlı bilgi aktarılması” amacını taşıdığı vurgulandı.
OHAL Komisyonu faaliyet raporunun tamamına “www.ohalkomisyonu.tccb.gov.tr” internet adresinden erişilebilecek.
Karar sayısı 100 bini aştı
OHAL Komisyonu, 22 Aralık 2017’den itibaren karar vermeye başladı.
2019 sonu itibarıyla 98 bin 300 başvuru dosyasını karara bağlayan Komisyon, bu yılın ilk ayında ise 3 bin 200 dosyayı daha sonuçlandırdı. Böylece Komisyonun bugüne kadar karar verdiği başvuru sayısı 101 bin 500’e ulaştı.
Sonuçlandırılan başvurulardan 10 bin 200’ü hakkında kabul, 91 bin 300’ü hakkında ise ret kararı verildi. Komisyon, geriye kalan 24 bin 800 dosyayı ise bu yıl içinde tamamlayı hedefliyor.
