Cumhuriyet Meclisi Ekonomi Maliye Bütçe ve Plan Komitesi Doğrudan Gelir Desteği’ni 10 Milyon TL artırarak, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı bütçesini 335 Milyon 682 Bin 500 TL olarak oy çokluğuyla onayladı.
CTP Milletvekili Sıla Usar Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı bütçesi görülürken yaptığı konuşmada, sağlığın tarımın elinde olduğunu vurgulayarak tarımsal ilaçların zararlarını anlattı.
Bazı tarımsal ilaçların zararının daha sonra ortaya çıkmasından dolayı da yaşanan zararları dile getiren Usar, tarımı değerlendirirken halk ve canlı sağlığının da yakından değerlendirilmesi gerektiğini belirtti.
Çiftçilerin tarım ilaçlarına kolay ulaşmalarının zararlarını anlatan Usar, çiftçilerin de emek vererek paralarını alma hakkı olduğunu fakat bu kişilerin Tarım Bakanlığı tarafından eğitim ve denetiminin olmasına dikkat çekti.
Gıda güvenliğinin önemine vurgu yapan Usar, Bakanlıktan beklenenin daha çok denetim olduğunu söyledi.
Merak edilen en önemli unsurlardan birinin de söz konusu tarım ilaçlarının ülkeye nasıl girdiği olduğunu dile getiren Usar, ilaçların bilimsel olarak zararlarının kanıtlandığını ve bunun da çevresel sorunları beraberinde getireceğinin bilindiğini kaydetti.
Birikmiş ilaçlardan kurtulmanın yollarının da aranması gerektiğine dikkat çeken Usar, iyi tarım uygulamalarının da ihtiyaç duyulan konular olduğunu söyledi.
CTP Milletvekili Salahi Şahiner de, tarımın halkın yurt üzerinde kök salması için vazgeçilmez sektörlerinden bir tanesi olduğunu kaydetti.
Konuşmasına hayvancılık sektöründen başlamak istediğini dile getiren Şahiner, hayvancılığın ülke ekonomisinin üzerinde bir kambur olarak görüldüğünü, hayvancılığın yarattığı hayat pahalılığının devlete çok daha maliyetli olabileceğini kaydetti.
Ölen hayvanların tahlillerindeki sorunlara değinen Şahiner, balıkçı barınakları, balıkçılığın desteklenmesi için de ön şart olması gerektiğini belirtti.
Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nün yaptığı çalışmalarına değinen Şahiner, ürün yelpazesinin geliştirilmesi için katma değeri yüksek ürünler, ilaç sanayisi için üretilebilecek ürünler olduğunu kaydetti.
Ana vatanı bu iklim olan ve koruma altına alınması gereken bitkiler olduğunu dile getiren Şahiner, “Toprak analiz haritaları detaylandırılmalıdır, mikro-element tahlilleri ürün kalitesinde önemli” dedi.
Su İşleri Dairesi’nin çok önemli fonksiyonları olduğuna dikkat çeken Şahiner, “Su işleri Dairesi en önemli dairelerden bir tanesidir; tarımsal sulama suyu girdi maliyetleri kabul edilemez” dedi.
Bölgesel su kooperatiflerinin kurulumunun gecikmesinin kabul edilemez olduğuna dikkat çeken Şahiner, yer altı barajlarının çok isabetli bir karar olduğunu ve bunun öneminin TC suyu geldiği zaman anlaşıldığını kaydetti.
Jeoloji Dairesi ilgili de, belli bölgelerde yeraltı su aküferleri için yeni çalışmalara ihtiyaç olunduğunu söyleyen Şahiner, taş ocakları rehabilitasyon sürecinin de takip edilmesi gerektiğini belirtti.
Dağdan çıkan malzeme için alternatif ürünlerin de araştırılması gerektiğine vurgu yapan Şahiner, yoksa yıllar sonra en büyük çevre felaketi ile karşılaşılacağını kaydetti.
Toprak Ürünleri Kurumu’nun ithalat izni verdiğini fakat fiyatların düşmediğini dile getiren Şahiner, TÜK üzerinden ithalat ve kuruma gelir getirmesi için çalışma yapılması gerektiğini ve tüketici için uygun fiyatlı satış ve piyasada denge unsuru da olması gerektiğini belirtti.
Orman Dairesi ile ilgili düşüncelerini de aktaran Şahiner, orman alanlarının artırılması için seferberlik yaratmak zorunda olunduğunu, geçmişte ihale ile ormanlaştırılması gereken yerlerin çıplak olduğunun görüldüğünü söyledi.
Alternatif ormanlaştırma teknikleri üzerinde araştırma yapılmalıması gerektiğine de dikkat çeken Şahiner, ormanların sadece 3 çeşit çam ve serviden oluşmadığını, orman arazilerinde dikilecek olan fidan çeşitliliğin artırılması gerektiğini kaydetti.
Cypfruvex ve narenciye konusuna da değinin Şahiner, 30 bin dönüm narenciye toplamda 6 bin aileye katma değer sağlayan sektörde ürün kalitesinin yıllar içerisinde arttığının görüldüğünü, fakat ihracatta acil önlem alınması gerektiğini belirtti.
Entegre Çiftçi Kayıt Sisteminin TC tarafından karşılanacağını dile getiren Şahiner, fakat entegre çiftçi kayıt sisteminde üretimin planlanamadığını kaydetti.
Bunun sorgulanması gerektiğini söyleyen Şahiner, eğer gecikecekse yerel kaynaklarla yapılması için girişim başlatılması gerektiğini belirtti.
Gıda ve çevre güvenliğine de değinin Şahiner, ilaç kutularının nereye atıldığının herkes farkında olduğunu söyledi. Yıllar içinde toprakları, doğal hayatı ve herkesi zehirlediğini söyleyen Şahiner, Belediyeler ile birlikte temizlik yapılmasının şart olduğunu kaydetti.
“İlaç satın alırken bir önceki ilaç kutularının teslim edilmesi bir yöntem olabilir mi?” sorusunu soran Şahiner, gıda ilaç kalıntı analizlerinin yapıldığını fakat ceza sisteminin gelmemesinin caydırıcılık getirmediğini belirtti.
TDP Milletvekili Hüseyin Angolemli, tarımın önemine dikkat çekerek, üreticinin desteklenmesi gerektiğini söyledi.
Avrupa’da tarım alanına ayrılan bütçenin örnek alınması gerektiğini söyleyen Angolemli, organik ürünlerin nasıl denetlendiğini sordu.
Tarım Sigortası konusunda ne aşamada olunduğunu ve denetimin olup olmadığını soran Angolemli, kimsenin bu uygulamaya uymadığını ve bakanlık yetkililerinden de hiç ses çıkmadığını söyledi.
Angolemli, geçen sene mantar hastalığının olduğunu ve bu yıl da hangi hastalığın olduğuna dair üreticilerin bilgilendirilmesi gerektiğini kaydetti.
Çiftçilerin her ay sosyal güvenlik yatırımlarının yapılmadığını söyleyen Angolemli, Türkiye’de uygulanan sistemin buraya da getirilerek çiftçiye kolaylık sağlanması gerektiğini belirtti.
Çiftçilerin yatırımlarının olmamasından dolayı hastaneye bile gidemediğini dile getiren Angolemli, Bakanlığın bu konuda da girişim yapması gerektiğini kaydetti.
CTP Milletvekili Biray Hamzaoğulları, çiftçilerin sorunlarını dile getirerek, dönüm başı bala fiyatının hesaplanmadığını söyledi.
Hayvanın kilosunun düşmesinin sebebinin araştırılmasını isteyen Hamzaoğulları keçicilik izninin verilip verilmeyeceğinin bilinmesi gerektiğini belirtti ve Karpaz bölgesiyle ilgili açılım yapılmasını istedi.
Bütçeden büyük bir rakamın süt taşımacılığına gittiğini dile getiren Hamzaoğulları, balıkçılığa kaç kişiye doğrudan gelir desteği verildiğini sordu ve yazılı bilgi istedi.
HP Milletvekili Mesut Genç konuşmasında, balıkçılık sektörü ile ilgili gerekli hassasiyetin gösterilmediğini söyledi.
Balıkçılık sektöründe “herhangi bir adım atılmamasını” eleştiren Genç, balıkçılık sektörünün daha çağa uygun hale getirilmesini istedi.
Balıkçılık sektöründe Güney ile kıyaslama da yapan Genç, balıkçılıkta KKTC’nin daha istenilen seviyeye gelmediğini kaydetti.
Önerilerini de sunan Genç, ülke ekonomisine gerekli katkının sağlanması için çözüm önerilerinin dikkate alınması gerektiğini belirtti.
Tarım Bakanı Dursun Oğuz, bütçedeki rakamları zorladığını dile getirerek, doğrudan gelir desteğinde bütçede zorlama yaparak daha da ileriye dönük yatırımlar yapmaya çalışacaklarını kaydetti.
Balıkçılık konusunda Türkiye’den bazı teknelerin jiletleme yaptığını dile getiren Oğuz, bunun birlik ve kooperatiflere verilerek derin sularda daha etkin olunmasının sağlanacağını söyledi.
Barınakların denetlenmesi konusunda çalışmaları sürdürdüklerini söyleyen Oğuz, ülkede kullanım fazlası yumuşak buğday çıktığını, bunu da Türkiye’ye ihale yoluyla verdiklerini ve zarardan kurtarılarak un aldıklarını ve denge kurduklarını belirtti.
TÜK’ün borçlarının da kapatılması için kaynak aktarımı yapıldığını dile getiren Oğuz, bazı yurtdışı ziyaretleri de devlet adına yaptıklarını söyledi.
Orman Dairesi’nde çok fazla ağaç olmadığını ve çeşitlilik konusunda girişim yaptıklarını dile getiren Oğuz, alınması gereken araçların da ülke şartlarına uygun olacağını kaydetti.
Yurtdışı temaslarına devam edeceklerini belirterek, eleştirecek olanların şimdiden eleştirmesini isteyen Oğuz, Cypruvex’in kaynağa ihtiyacı olduğunu ekonomik sıkıntılarının çözülmesi için gerekli çalışmanın yapıldığını belirtti.
Tarımsal faaliyetlerin uygulanması için de gerekli kararların alındığını dile getiren Oğuz, Gemikonağı’nda Jeoloji Dairesi ve çevreciler ile de görüştüklerini ve bölgenin ağaçlandırılacağını kaydetti.
Gemikonağı ve Lapta balıkçı barınağı ile de çalışmalar yaptıklarını anlatan Oğuz, Bakanlığa bağlı Dairelerin de yazılım programlarının tamamlanacağını belirtti.
Çam kese böceği ile de gerekli ilaçlamanın yapıldığını dile getiren Oğuz, sulama projesinin yapılmaya başlandığını fakat bitirilmesi için de gerekli kaynak çalışmasının da yapıldığını kaydetti.
Komite, Doğrudan Gelir Desteği’ni 150 milyondan 160 milyona çıkardı. Böylece Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı bütçesi 10 Milyon Tl artırılarak 335 Milyon 682 Bin 500 TL olarak oy çokluğuyla geçti.
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı bütçesinin görüşmesinin ardından Komisyon bugünkü çalışmasını tamamladı.
Bugün görüşülmesi planlanan Kamu Hizmeti Komisyonu Başkanlığı bütçesi ise ileriki tarihe ertelendi.
DB/TAK
