Cumhuriyet Meclisi Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi, Turizm ve Çevre Bakanlığı Bütçesini, 75 milyon 404 bin 400 TL olarak oyçokluğuyla onayladı.
Komite yarın İçişleri Bakanlığı Bütçesi ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bütçesini görüşecek.
ÜSTEL
Turizm ve Çevre Bakanı Ünal Üstel, tüm katkı koyan milletvekillerine teşekkür ederek, yapılan tüm katkı eleştiri ve önerilerin ülke turizmi ve çevreye verilen önemi gösterdiğini söyledi.
Üstel, ulaşımın; bir ada ülkesi ve özellikle direkt uçuşların olmadığı KKTC için çok önemli olduğunu, İngiltere’den veya diğer yerlerden yaşanan sıkıntıların giderilmesi için çalıştıklarını, yeni havalimanı da açılınca bütün hukuk yolları zorlanılarak ülkeye direkt uçuşların zorlanabileceğini söyledi.
2020 yılında yeni havalimanının tamamlanacağını düşündüklerini ifade eden Üstel, yeni havalimanının tamamlanması ile büyük gövdeli uçakların da ülkeye inebileceğini ve uçak bilet fiyatlarının düşeceğine inanç belirtti.
Üstel, bilet fiyatlarının yüksek vergilerden dolayı pahalı olduğunu, denizde de aynı sıkıntıların olduğunu ve bu sıkıntıları aşmak için ulaşımda ve tanıtımda gerekli adımları atmak için çalışmalar yaptıklarını anlatarak, İngiltere’de ilk kez dijital tanıtıma geçtiklerini, giderleri düşürdüklerini, bütçeyi Türkiye Cumhuriyeti ile de birlikte çalışarak destek alarak daha tasarruflu kullandıklarını söyledi.
Katıldıkları fuar sayısını da artırdıklarını ifade eden Üstel, yeni imaj, yeni plan projeler ve reklamlarla ülke turizmini tanıtmaya, geliştirmeye devam edeceklerini anlattı.
Üstel, Girne Antik Limanda ihaleye çıkacaklarını ve Ocak ayında gerekli tadilat işlemlerinin başlanmasını beklediklerini, limanın eskiye göre düzenleneceğini söyledi.
Ülke turizminin geliştirilmesi, katı atıkların bertaraf edilmesi, kanalizasyon sistemlerinin geliştirilmesi ve çevrenin korunması, Çevre Dairesinin geliştirilmesi için gerekli tüm çalışmaları bütün ilgili taraflarla birlikte çalışarak sürdürdüklerini ifade eden Üstel, teşvik sisteminin ülkeye getirisinden bahsetti, yerel işgücünün ve yerli ürün kullanımının artırılması için çalışmalar yaptıklarını anlattı.
Üstel, turizmin ülkede bir politika içinde yürütülmesinin, plan programın önemine işaret ederek, 2021-2023 yılları için gerekli tüm adımları tüm paydaşlarla birlikte yapacaklarını ifade etti, 11 Ocak 2020’de turizmde bir devlet politikası oluşturmak amacıyla “Turizm Şurası” yapacaklarını kaydetti.
ATAOĞLU
DP Milletvekili Fikri Ataoğlu da, komitede yaptığı konuşmada, ülke turizminin ileriye yönelik adımlar atmasının, azalan bir bütçe ile olamayacağını ifade ederek, Maliye Bakanlığının turizmin istenen yere gelebilmesi için katkıları artırması gerektiğini söyledi.
Ataoğlu, eğitim ve turizmin ülke ekonomisinin lokomotifi olduğunu; eğitimde yeterli üniversite sayısına gelindiğini ancak turizmin büyümesinin hiçbir zaman durmayacağını, turizmin büyüdükçe büyüyebileceğini kaydetti.
Turizm Bakanlığının da bu bilinçle turizmin geliştirilmesi için daha iyi çalışması gerektiğini ve hedeflere ulaşabilmenin çalışmaktan geçeceğini ifade eden Ataoğlu, teşvik sisteminin değiştirilmesi, şans oyunları yasasının değiştirilmesi gibi ciddi çalışmaların turizme, turizmin geliştirilmesine katkı yapacağına inanç belirtti.
Tanıtım etkinliklerine daha fazla önem verilmesi gerektiğini, Rusya pazarına daha yoğun katılımlar yapılması, Türkiye’deki tanıtımlara da önem verilmesi gerektiğini ifade eden Ataoğlu, turizmin olmazsa olmazı çevreye yönelik çalışmalar, atıkların ıslahı gibi konulara da önem verilmesi gerektiğini ifade etti.
Turizmin önemli bir sektör olduğunu, ülkede çevreye, deniz kıyılarına, sahillere gereken önemin verilmesi gerektiğini, bunu bütçede ayrılacak rakamlarla görmek istediğini ancak göremediğini ifade eden Ataoğlu, ayrıca imar planları, teşvikler, tanıtımlar, limanlar, çevre, yasal çalışmalar ve benzeri konularda bakanlığın daha aktif şekilde çalışmasının önemine işaret etti. Ataoğlu, Girne Antik Liman, Gazimağusa Limanı, deniz seferleri, alternatif turizm konularında görüşlerini dile getirdi, Maliye Bakanlığına turizm bakanlığı bütçesinin artırılması önerisinde bulundu.
ŞAHİNER
CTP Milletvekili Salahi Şahiner de, turizmin ciddi şekilde bir azalma gösterdiğini, önemli olanın yeni dönemde ülke turizminin potansiyelinin artırılması, turizm modelinin belirlenmesi olduğunu söyledi. Gelen turistlerin ülkelerinde ülke turizminin reklamını yapmasını sağlamanın önemine işaret etti.
Şahiner, ülke turizminin gelişimi için çevre temizliği ve düzeni, farklı turizm alanları, sosyal medyanın yoğun olarak kullanılması, yan işletmelerin sektöre dahil edilmesi gibi konuların da önem taşıdığını, otellerin deniz sahillerini kapatmasına izin verilmemesi gerektiğini, gerekli vergi düzenlemelerinin yapılması, çevreye önem verilmesi gerektiğini söyledi.
Şahiner, CMC sorununa da artık ciddi bir şekilde el atılması gerektiğini, çevrenin turizmin gelişiminde çok önemli bir yer tuttuğunu işaret etti.
ŞAHALİ
CTP Milletvekili Erkut Şahali de, hükümetin vizyonunu, söylemleri ve rakamlara bakarak değerlendirdiklerini ifade ederek, bütçeye baktıklarında 2020 yılının “ıskalandığını”, gelişmeyi sağlayacak bir vizyonu hayata geçirebilecek bütçenin yaratılamayacağına inandığını söyledi.
Şahali, bütçeye yönelik eleştirilerde bulunarak, söylemde ortaya ciddi bir yapısal dönüşüm konduğunu, ancak rakamlara bakıldığında bunun hedeflere ulaşmakta mümkün olmayacağını kaydetti.
“Söylemlerinize sevindik, gördüklerimize üzüldük” diyen Şahali, ülke turizmini geliştirecek hedeflerin hayata geçirilmesinin sözde kalmaması gerektiğini, turizmin ülkenin geleceği açısından büyük önem taşıdığını, bu yüzden turizmin geliştirilmesi ve tüm sektörlerin içine dahil edilmesinin büyük önem taşıdığını söyledi.
Şahali, ülkede turizmin gelişmesi, sefer sayılarının artırılması, turist sayısının artırılması hedeflerinin güzel olduğunu ancak bunun yanında yeni havalimanının tamamlanması, karayolları ağının geliştirilmesi, yatak kapasitesinin artırılması, altyapının geliştirilmesi, yerel işgücü ve yerel ürünlerin turizme katkı yapacak şekilde geliştirilmesi gerektiğini kaydetti.
“Çevremizin canı çıkmak üzere” diyen Şahali, bu konuda gerekli düzenleme ve denetimin şart olduğunu, bunun için de bütçeye ihtiyaç olduğunu ifade etti, bütçede gördükleriyle hedeflerin olmayacağını şimdiden söyleyebileceğini vurguladı.
CANDAN
CTP Milletvekili Armağan Candan da, ulaşımın turizm açısından en önemli sektör olduğunu, bu konuda özellikle İngiltere ile yaşanan uçak değişim sıkıntısının olduğunu, yeni havalimanının da bu sıkıntıyı çözemeyeceği ve Ercan – İstanbul seferlerinde uçak değişiminin devam edeceği bilgisi edindiğini ifade ederek, bu konuda açıklama istedi.
Candan, uçak fiyatlarında açıklanan indirimlerin piyasaya yansıyıp yansımadığının kontrol edilmesi, teşvikler konusunda gerekli adımların atılması, turizm bölgelerine gerekli önemin verilmesi, çevre yasasına, sulak alanlar yasasına yönelik düzenlemeler yapılması gerektiği gibi görüşlerini dile getirdi.
TOROS
CTP Milletvekili Fikri Toros da, Ercan çıkışlı İngiltere uçuşlarında yaşanan uçak değiştirme sorununa değinerek, bu konuda İngiltere ile yaptığı temaslar hakkında bilgi verdi ve Ercan’da İngiltere’nin istediği standartlara ulaşabilmesi için gerekli sertifikasyon işlemlerini yapacak şirketin bilgilerini verebileceğini söyledi.
ÇELER
TDP Milletvekili Zeki Çeler de, gerek muhalefette gerek iktidarda burada söylenen sözlerin veya eleştirilerin dikkate alınmasının önemine işaret ederek, turizmden önce çevreye dikkat çekmek istediğini, çünkü dağın en ücra noktasına kadar çöp döküldüğünü söyledi.
Çeler, bu konuda ciddi bir yasal düzenleme, denetim ve ceza getirilmesi gerektiğini ifade ederek, çevrenin artık çevre olmadığını kaydetti. Çevreye devletten veya vatandaşlardan daha fazla yabancıların, turistlerin sahip çıkmaya, temizlemeye çalıştığını ifade eden Çeler, turizmde de alternatiflerin çoğaltılması, her şey dahilden fazla yerli esnafa katkı sağlayacak bir alternatifin getirilmesinin önemine değindi.
Turizmden kazanılan paranın ülke içinde bırakılmasının bir şekilde sağlanmasının ülke ekonomisini, yerel işgücü ve yerel üretimi olumlu etkileyeceğini ifade eden Çeler, Güney’den gelen turistlerin de örneğin sadece Lokmacı kapısında değil, diğer yerleri de gezmesinin sağlanmasının ekonomi açısından önemli olduğunu söyledi.
Çeler, sosyal medya reklamlarına önem verilmesi, karayolları, çevre, yerel işgücü, yerel istihdama da gereken önemin verilmesi gerektiğini ifade etti.
ÖZDENEFE
CTP Milletvekili Fazilet Özdenefe de, turizmde hedeflerin önemli olduğunu ancak bu hedeflerin inandırıcı olması gerektiğini ifade ederek, bu konuda plan ortaya konmasının önemli olduğunu kaydetti. Özdenefe, ülkenin gelişmesi, kalkınması için hedeflerin olmasının güzel olduğunu ancak plan projenin de önemli olduğunu söyledi.
Özdenefe, ülkeye 2 milyon turist getirilmesi hedefi ortaya konarken bu konuda plan projenin de hazırlanması gerektiğini ifade ederek, ülke turizminin geliştirilmesine yönelik gerekli adımların atılmasının önemine vurgu yaptı.
Yerli işgücü ve yerli üretimin sektörle buluşturulması, askeri bölgelerin turizm bölgelerinden uzaklaştırılması gerektiğini ifade eden Özdenefe, turizmin geliştirilmesi ve bölgelerin düzenli gelişmesi için hükümetin plan ve projelerinin ne olduğunu sordu.
Özdenefe, çevrenin de turizm kadar önemli olduğunu belirterek, çevreye yönelik düzenleme ve denetimlerin şart olduğunu, bütçenin bu konuda önem taşıdığını kaydetti. Özdenefe, çevre ve atıklar için belediyelere destek verilmesi gerektiğini de belirterek, Çevre Koruma Dairesinin güçlendirilmesi, etkinliğinin artırılması gerektiğini söyledi.
AMCAOĞLU
Maliye Bakanı Olgun Amcaoğlu da, milletvekillerinin eleştiri, beklenti ve düşüncelerini can kulağıyla dinlediğini, notlarını aldığını ifade ederek, Ercan’daki güvenlik sorunları konusunun altyapı eksikliğinden yaşandığını, yeni terminalde bu sıkıntının giderileceğini kaydetti.
Amcaoğlu, turizm ve çevre bakanlığının bütçesinin azlığından şikayet edildiğini, ancak bunun içinde eski eserler dairesinin ve antik liman ödeneğinin olmadığını, bu rakamın da 32 milyon civarı olduğunu ifade etti.
Katı atıklar ile ilgili çalışmaların da sürdüğünü ifade eden Amcaoğlu, ülkede vahşi depolama sisteminin sürdüğünü, kimsenin katı atık bertaraf sistemini gündemine getirmediğini, şu andaki sistemin sürdürülebilir olmadığını, 6 belediyenin çöpleri Güngör’e bile götürmediğini, bu yüzden ülkede bu konuda gerekli düzenlemelerin artık yapılmasının önemine ve birlikte hareket etmenin önemine değindi, destek istedi.
Konuşmaların ardından oylamaya geçildi, Turizm ve Çevre Bakanlığı Bütçesi, 75 milyon 404 bin 400 TL olarak oyçokluğuyla onaylandı.