Bu yıl “Barış İçin Uluslararası Arabuluculuk: Durum Değerlendirmesi ve İleriye Bakış” temasıyla düzenlenecek İstanbul Arabuluculuk Konferansı’nın açılışını Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres yapacak.
İlki 2012’de düzenlenen ve konusunda uzman yerli ve yabancı katılımcıları bir araya getiren konferans, ara buluculuk alanında bilgi ve tecrübe paylaşımı için önemli bir platform oluşturuyor.
Türkiye, bu yılki konferans marjında, BM Genel Sekreteri’nin Yüksek Düzeyli Arabuluculuk Danışma Kurulu üyeleriyle düzenleyeceği toplantının da ev sahibi olacak.
Danışma kurulunda Finlandiya, Nijerya ve Kırgızistan’ın eski devlet başkanları, Ürdün, Cezayir, Tanzanya, Endonezya, Guatemala, Şili’nin eski dışişleri bakanları Afganistan’ın eski Kadın İşleri Bakanı ile BM ve bazı kuruluşların eski üst düzey yöneticileri bulunuyor.
Konferans çerçevesinde barış ve ara buluculukta bölgesel ve uluslararası örgütlerin rolü ele alınacak, ara buluculuk ve barış çalışmalarındaki güncel durum hakkında BM Genel Sekreteri’nin Yüksek Düzeyli Arabuluculuk Danışma Kurulu üyeleriyle bir panel düzenlenecek ve gelişen teknolojilerin barış çabalarına etkileri tartışılacak.
Konferansta politika yapıcılar, diplomatlar, uluslararası kuruluşlar, sivil toplum örgütleri, kadın ve gençlik grupları ile özel sektör temsilcileri arasında ara buluculuk bağlamında sinerji yaratılması, “bölünmelerin veya tekrarların önlenmesi yoluyla tamamlayıcılığın, eşgüdüm ve kapsayıcılığın artırılmasıyla ara buluculukta teknolojinin rolü” gibi konular ele alınacak.
İİT Üyesi Ülkeler Arabuluculuk Konferansı
İstanbul Arabuluculuk Konferansından hemen sonra ise Türkiye, 1 Kasım’da yine İstanbul’da düzenlenecek İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Üyesi Ülkeler Üçüncü Arabuluculuk Konferansı’na ev sahipliği yapacak.
Açılış konuşmasını Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun yapacağı “Etkin Arabuluculuğa Dair Yaklaşımlar: Kültürel Hassasiyetleri Gözeten Arabuluculuğun Rolü” temalı konferansa BM Medeniyetler İttifakı Yüksek Temsilcisi Miguel Angel Moratinos da katılacak.
Konferans, İİT’nin ara buluculuk kapasitesinin gözden geçirilmesi, İİT Arabuluculuk Dostlar Temas Grubu’nun üzerinde mutabık kaldığı yol haritasının uygulanması bağlamında kültürel hassasiyetleri gözeten Arabuluculuk Davranış İlkeleri Rehberi’nin oluşum sürecine katkı sağlaması bakımından önem taşıyor.
Türkiye’nin uluslararası ara buluculukta rolü
Türkiye, uluslararası sorunların barışçıl çözüm yöntemlerinden biri olarak BM Şartı’nda yeri olan ara buluculuk konusunda farkındalık ve kapasite yaratılması çalışmalarında küresel ölçekte rol oynuyor.
Türkiye, ara buluculuğun önleyici diplomasi ve uyuşmazlıkların çözümü bakımından sahip olduğu önemi uluslararası toplum nezdinde daha görünür kılmak ve ara buluculuk çabalarına daha fazla emek ve kaynak ayrılmasını sağlamak amacıyla, Finlandiya ile 2010’da New York’ta BM bünyesinde “Barış için Arabuluculuk” girişimini başlatmıştı.
Türkiye, ara buluculuktaki uluslararası rolünü BM, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), İİT çerçevesinde başlattığı müstakil girişimlerde eş başkan konumu, ev sahipliği yaptığı uluslararası ara buluculuk konferansları serisi, Arabuluculuk Sertifika Programı gibi çok boyutlu bir girişim mimarisiyle de yürütüyor.
Türkiye’nin ara buluculuk faaliyetlerine katkıları arasında Irak, Lübnan ve Kırgızistan’da iç uzlaşının sağlanmasına yönelik gayretleri, Balkanlar’ın kalıcı barış ve istikrar ortamına kavuşması için Bosna-Hersek, Sırbistan ve Hırvatistan’ın katılımıyla başlattığı iki ayrı üçlü iş birliği süreci, Afganistan’da barış ve güvenliğin temini bakımından önemli bir role sahip Pakistan’la birlikte hayata geçirilen üçlü iş birliği mekanizması, İsrail ile Suriye arasındaki dolaylı görüşmelerde oynadığı kolaylaştırıcı rol, İran’ın nükleer programına ilişkin sorunun barışçıl şekilde ve diyalog yoluyla çözümlenmesi için ortaya koyduğu uzlaştırıcı gayretler, Somali ve Somaliland arasındaki görüşmelerdeki rolü ile Filipinler barış sürecine desteği yer alıyor.
Türkiye, bunlara ek olarak uluslararası kuruluşlarda ara buluculuk konusunu “ara buluculuk nedir, iyi ara buluculuk nasıl yapılır, ara bulucu nasıl yetiştirilir” gibi kurallar şeklinde kapasite olarak geliştirmeye çalışıyor.
BM Genel Sekreteri Guterres’in bu yılki konferansa katılması Türkiye’nin ara buluculuk alanında sarf ettiği çabaların olumlu bir yansıması olarak değerlendiriliyor.
Kaynak: AA
