1 Aralık 2018’de Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te düzenlenen G20 Liderler Zirvesi’nde ticaret savaşında ateşkes ilan eden ABD ile Çin arasında gerilim yeniden yükselmeye başladı.
ABD Başkanı Donald Trump, Twitter’dan yaptığı açıklamada Çin’e uygulanan gümrük vergilerinin artırılacağını söyledi.
“Çin’den gelen 325 milyar dolar değerindeki diğer ürünler halen vergilendirilmiyor ancak yakında yüzde 25 olacak. ABD’ye ödenen vergilerin, Çin tarafından karşılanması sayesinde ürün fiyatları üzerinde çok az etkisi oldu. Çin ile Ticaret Anlaşması devam ediyor ancak tekrar müzakere etmek istemeleri nedeniyle çok yavaş ilerliyor.”
Trump’ın açıklamalarının ardından Reuters’a açıklama yapan ABD ordusu sözcüsü, tartışmalı Güney Çin Denizi’nde iki savaş gemisi gönderildiğini açıkladı.
Sözcü, gemilerin gönderilme nedeninin Pekin’in Japonya ve bazı Güneydoğu Asya ülkelerinin donanmalarının faaliyet gösterdiği stratejik sularda navigasyon özgürlüğünü sınırlandırma çabaları olarak gördüğü şeylere karşı koyma girişi olduğunu söyledi.
Güney Çin Denizi
Çin, 1947’de yayımladığı haritayla egemenlik ihtilaflarının yaşandığı bölgenin yüzde 80’i üzerinde hak iddiasında bulunurken, yer altı kaynakları açısından zengin bölgede başta Filipinler olmak üzere Vietnam, Brunei ve Malezya’nın da aralarında bulunduğu komşu ülkelerle egemenlik tartışmaları yaşıyor.
Pekin yönetiminin, Güney Çin Denizi’ndeki adalara üs inşa ederek egemenlik hakkı iddiasına bölge ülkelerinin yanı sıra ABD de karşı çıkıyor.
Uluslararası kamuoyunda Paracel ve Spratly olarak bilinen takımadalar, Vietnam tarafından Hoang sa ve Truong Sa, Çin tarafından ise Şişa ve Nanşa Çündao olarak adlandırılıyor.
Pekin’in, tartışmalı sularda inşa ettiği yapay adalar üzerinde kurduğu üsleri silahlandırdığına yönelik iddialar ise bölge ülkeleri ile arasında gerginliğe sebep oluyor.
ABD ve Çin arasındaki “ticaret savaşının” gelişimi
ABD ile Çin arasında “ticaret savaşının” başlangıcı olarak görülen gelişmeler, Trump yönetiminin 23 Mart’ta ithal çelik ve alüminyuma sırasıyla yüzde 25 ve yüzde 10 ek gümrük vergisi getirmesiyle başladı.
Çin, Washington’un çelik ve alüminyum ürünlerine yönelik ek gümrük vergilerine cevaben nisan ayı başında ABD menşeli 128 ürüne yüzde 15 ile yüzde 25 arasında değişen tarifeler getirdi.
ABD yönetimi ayrıca Çin’in, Amerikalı şirketlerin teknolojilerini ve fikri mülkiyetlerini ele geçirmeye yönelik usulsüz faaliyetleri gerekçesiyle toplam 50 milyar değerindeki Çin menşeli ürüne, temmuz ve ağustos aylarında yüzde 25 ek gümrük vergisi uygulamasını yürürlüğe koydu.
Pekin yönetiminin, ABD’nin sadece Çin’i hedef alan bu hamlesine tepkisi gecikmedi. Çin Ticaret Bakanlığı, bu karara cevaben ABD’den ithal edilen 50 milyar dolar tutarındaki 659 ürünü yüzde 25 gümrük vergisine tabi tutmaya başladı.
ABD Başkanı Donald Trump, 18 Haziran’da Çin’in daha önce açıkladığı tarifelere misillemeyle karşılık vermesi halinde 200 milyar dolar değerindeki ürünlere de yüzde 10 gümrük vergisi uygulanması talimatını verdi.
ABD Ticaret Bakanlığının resmi verilerine göre, geçen sene Çin’den ithal edilen tüm malların toplam değeri yaklaşık 505,5 milyar dolara tekabül etmişti. Bu yılın ilk yarısında Çin’den ithal edilen ürünlerin toplam değeri ise 250 milyar dolar civarında gerçekleşti.
